Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2023 r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Urszula Sipińska-Sęk (sprawozdawca)

Sędziowie: Sędzia Beata Łapińska

Sędzia Magdalena Marczyńska

Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2023 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. C.

przeciwko (...) w P.

o dodatek służbowy

na skutek apelacji pozwanego (...) w P. od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 6 czerwca 2023 r. sygn. akt IV P 55/22

na podstawie art. 350 k.p.c. z urzędu prostuje oznaczenie strony pozwanej w komparycji wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 6 czerwca 2023 roku sygn. IVP 55/22 w ten sposób, że w miejsce słów „(...) w P.” wpisać „(...) w P.”,

oddala apelację;

Sędzia Beata Łapińska Sędzia Urszula Sipińska-Sęk Sędzia Magdalena Marczyńska

Sygn. akt VPa 35/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 października 2022 roku powód S. C. wniósł odwołanie od decyzji Dyrektora (...) w P. z dnia 29 września 2022 roku obniżającej z dniem 1 października 2022 roku wysokość dodatku służbowego o kwotę 145,00 zł.

Pismem z dnia 2 listopada 2022 roku powód sprecyzował, że pozywa (...) w P..

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 czerwca 2023r. w sprawie sygn. IVP 55/22 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zmienił decyzję dyrektora (...) w P. z dnia (...). w ten sposób, że przywrócił powodowi S. C. prawo do dodatku służbowego w wysokości (...) zł od dnia 1 października 2022r.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawnego Sądu Rejonowego:

Powód S. C. pełnił służbę w (...) w P. jako funkcjonariusz (...)

Decyzją z dnia 29 marca 2022 roku Dyrektor (...) w P. ustalił z dniem 1 stycznia 2022 roku uposażenie powoda w tym wysokość dodatku służbowego w kwocie (...) zł. Pismem z dnia 18 stycznia 2022 roku powód wniósł od Dyrektora (...) o skierowania na komisję lekarską w związku z pogorszeniem stanu zdrowia. Powód w dniu 15 grudnia 2021 roku stał się niezdolnym do służby z powodu choroby.

Dyrektor (...) w dniu 20 stycznia 2022 roku skierował powoda do (...) przy (...) w Ł. w celu oceny stanu zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej (...)

Decyzją z dnia 29 września 2022 roku Dyrektor (...) w P. w związku z brakiem dyspozycyjności ustalił z dniem 1 października 2022 roku dodatek służbowy do kwoty (...) zł.

Sąd Rejonowy podniósł, że zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy o Służbie Więziennej funkcjonariuszom przysługuje dodatek służbowy, a zasady jego przyznawania i ustalania wysokości zostały uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022 roku w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej. Wysokość dodatku określono w § 4 rozporządzenia, zgodnie z którym minimalna jego wysokość dla powoda służącego w stopniu podoficera wynosi (...) zł. Zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia przy ustalaniu wysokości dodatku uwzględnia się prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych, w szczególności inicjatywę i samodzielność w realizacji zadań służbowych, terminowość i efektywność podejmowanych działań, posiadane kwalifikacje i umiejętności wykorzystywane na zajmowanym stanowisku, a także powierzenie nowych lub dodatkowych obowiązków służbowych lub wystąpienie innej istotnej zmiany warunków służby związanej ze zwiększeniem obowiązków, wymagającej zaangażowania funkcjonariusza w wykonywanie zadań służbowych.

W oparciu o powyższą normę Dyrektor (...) decyzją z dnia 29 marca 2022 roku przyznał powodowi dodatek służbowy w wysokości (...) zł. Kwestia obniżenia dodatku do jego stawki minimalnej została uregulowana w § 7, zgodnie z którego ustępem 1 dodatek służbowy obniża się w przypadku zmiany lub ustania wyżej wskazanych przesłanek z § 5 ust. 2. Zdaniem pozwanego długotrwała nieobecność pozwalała na obniżenie dodatku, bowiem nieobecny funkcjonariusz nie wykonuje swoich zadań, nie angażuje się w ich wykonanie.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż powyższy argument nie mieści się w zakresie wskazanej w decyzji z dnia 29 września 2022 roku przyczyny obniżenia dodatku – braku dyspozycyjności. Okoliczność taka nie mieści się w katalogu okoliczności uprawniających do przyznania i obniżenia dodatku zawartym w § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia. Powód w czasie nieobecności w służbie z powodu choroby nie wykonywał swoich obowiązków, tak więc nie mógł być mniej zaangażowany w ich realizację, nie przejawiał mniejszej inicjatywy, terminowości i samodzielności w wykonywanie obowiązków służbowych.

Nadto Sąd I instancji wskazał, iż w okresie poprzedzającym wydanie w dniu 29 marca 2022 roku decyzji o przyznaniu dodatku służbowego w wyższej wysokości niż minimalna tj. od 15 grudnia 2021 roku powód od ponad trzech miesięcy był niezdolnym do pełnienia służby z powodu choroby, czyli dyspozycyjność powoda w dniu 29 marca 2022 roku była tożsama z dyspozycyjnością w dnu 29 września 2022 roku, a więc nie zaszła wymagana w § 7 rozporządzenia zmiana lub ustanie przyczyn przyznania dodatku.

Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę na załączone do pozwu wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Sprawiedliwości wskazujące na zaistniałą praktykę obniżania dodatków funkcjonariuszy Służby Więziennej korzystających ze zwolnień lekarskich, kiedy nie wykonują oni swoich obowiązków służbowych, a więc nie można do nich odnosić kategorii prawidłowości lub nieprawidłowości w ich realizacji.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał, iż nie zaistniały okoliczności przewidziane w § 7 w zw. z § 5 ust. 2 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022 roku w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej, a tym samym brak było podstaw do zamiany wysokości dodatku służbowego powoda.

Dlatego też Sąd I instancji zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał powodowi S. C. od dnia 1 października 2022 roku prawo do dodatku służbowego w wysokości (...) zł.

Powyższy wyrok, zaskarżył pozwany w całości.

Apelacja zredagowana w imieniu pozwanego przez profesjonalnego pełnomocnika zaskarżonemu wyrokowi zarzuca:

- naruszenie prawa materialnego a mianowicie przepisu § 7 ust. 1 w zw. z § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz.U. z 2022r., poz. 663) w zw. z art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej ( t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2470) poprzez jego niezastosowanie, co skutkowało przywróceniem powodowi prawa do dodatku służbowego w kwocie 545 zł od dnia 1 października 2022r. podczas gdy zasadnym było ustalenie powodowi dodatku służbowego w wysokości 400 zł od dnia 1 października 2022r., (tj. tak jak to uczyniono w zaskarżonej przez powoda decyzji).

Apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa (odwołania powoda) w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w obu instancjach według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania - przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym jak i obowiązujących przepisach prawa. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne, podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

Apelacja zarzuca wyłącznie naruszenie prawa materialnego, a mianowicie przepisu § 7 ust. 1 w zw. z § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz.U. z 2022r., poz. 663) w zw. z art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej ( t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2470) przez jego niezastosowanie.

W oparciu bowiem o powyższy przepis Dyrektor (...) obniżył powodowi dodatek służbowy, argumentując, że przyczyną tej decyzji jest długotrwała nieobecność powoda, skutkująca nie wykonywaniem przez niego zadań. Przyczyną długotrwałej nieobecności powoda w pracy była jego niezdolność do służby z powodu choroby, czyli usprawiedliwiona absencja funkcjonariusza spowodowana jego stanem zdrowia.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia, czy długotrwała niezdolność do pracy funkcjonariusza Służby Więziennej wywołana chorobą jest przesłanką do obniżenia mu dodatku służbowego, w myśl § 7 ust. 1 w zw. z § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r. Dodatek służbowy należny funkcjonariuszowi Służby Więziennej można mu bowiem obniżyć tylko w przypadku zmiany lub ustania przesłanek, o których mowa w z § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r.

Ponieważ powód nie zajmował w spornym okresie stanowiska kierowniczego ma do niego zastosowanie § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r., w myśl którego przy ustalaniu, a także zatem i przy obniżaniu, wysokości dodatku służbowego uwzględnia się takie okoliczności jak:

- prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych, w szczególności inicjatywę i samodzielność w realizacji zadań służbowych,

- terminowość i efektywność podejmowanych działań,

- posiadane kwalifikacje i umiejętności wykorzystywane na zajmowanym stanowisku,

- powierzenie nowych lub dodatkowych obowiązków służbowych

- wystąpienie innej istotnej zmiany warunków służby związanej ze zwiększeniem obowiązków, wymagającej zaangażowania funkcjonariusza w wykonywanie zadań służbowych.

Z uwagi na nieobecność w pracy powoda w dacie obniżenia mu dodatku służbowego na obniżenie dodatku służbowego nie mogły mieć wpływu takie okoliczności jak: prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych, w szczególności inicjatywa i samodzielność w realizacji zadań służbowych, terminowość i efektywność podejmowanych działań, posiadane kwalifikacje i umiejętności wykorzystywane na zajmowanym stanowisku, powierzenie nowych lub dodatkowych obowiązków służbowych. Z racji nieobecności w pracy powód bowiem -jak słusznie podnosi Sąd Rejonowy- żadnych obowiązków służbowych nie wykonywał. Nie można zatem uznać, jak chce pełnomocnik pozwanego, że powód wykazał się brakiem terminowości i efektywności wykonywania obowiązków służbowych oraz brakiem zaangażowania. Te okoliczności można odnieść tylko do tego funkcjonariusza, który jest obecny na służbie. Tylko wówczas można bowiem ocenić, w jaki sposób wykonuje on swoje obowiązki.

Jedyną zatem podstawą obniżenia dodatku służbowego powodowi mogło być wystąpienie innej istotnej zmiany warunków służby, związanej ze zmniejszeniem obowiązków. Ustawodawca zwraca tu uwagę na zmianę warunków służby i to istotną. Niewykonywanie obowiązków służbowych w związku z niezdolnością do służby nie jest okolicznością, która w jakikolwiek sposób wpływałaby na warunki służby.

Przedłużająca się niezdolność do służby funkcjonariusza Służby Więziennej nie jest zatem okolicznością, która uzasadniałaby obniżenie mu dodatku służbowego na podstawie § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r. Słusznie zauważa Sąd Rejonowy, iż w dacie przyznania powodowi dodatku służbowego jego pracodawca wiedział o jego niezdolności do służby, gdyż powód od dwóch miesięcy przebywał na zwolnieniu lekarskim. Nic nie stało zatem na przeszkodzie, aby wówczas dostosował wysokość dodatku służbowego do dyspozycyjności powoda. Wiedział bowiem, że powód nie będzie w okresie niezdolności do służby realizował zadań służbowych. Po ustaleniu wysokości dodatku służbowego i braku jakiejkolwiek zmiany przesłanek z § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r., od daty jego ustalenia, brak było podstaw do obniżenia powodowi dodatku służbowego.

Absencja chorobowa nie została wymieniona także w § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022r., który enumeratywnie wylicza przypadki, w których obniżenie dodatku jest obligatoryjne.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 60g ustawy o Służbie Więziennej uposażenie w trakcie zwolnienia lekarskiego oblicza się biorąc pod uwagę dodatki o charakterze stałym na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian, mających wpływ na prawo do uposażenia i innych należności lub ich wysokość. Gdyby ustawodawca chciał, by w okresie niezdolności do pełnienia służby z powodu choroby dodatek służbowy nie był wypłacany, to w tym przepisie wskazałby, że ten dodatek, którego wysokość uzależniona jest od zaangażowania w wykonywanie obowiązków służbowych oraz od ilości tych obowiązków, nie przysługuje lub ulega obniżeniu. Takiej regulacji w przepisie tym nie zawarto.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Na podstawie art. 350 k.p.c. Sąd Okręgowy z urzędu sprostował błędne oznaczenie strony pozwanej w komparycji wyroku Sądu Rejonowego. Pismem z dnia 2 listopada 2022 roku powód sprecyzował, że pozywa (...) w P.. I taki też pozwany (...) w P. złożył odpowiedź na pozew i uczestniczył w sprawie. Powyższe nie znalazło odzwierciedlenia w komparycji wyroku, co wymagało jego sprostowania z urzędu.