Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Dorota Krawczyk

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku G. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T..

o prawo do emerytury

na skutek odwołania G. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T..

z dnia 8 grudnia 2015r. sygn. (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu G. W. prawo do emerytury od dnia (...) 2015 roku;

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz ubezpieczonego G. W. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 44/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 grudnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Oddział w T. odmówił wnioskodawcy G. W. prawa do emerytury wskazując, że nie udokumentował on wymaganego 15-letniego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca G. W. pismem z dnia 30 grudnia 2015 roku wniósł odwołanie od powyższej decyzji podnosząc, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych błędnie nie uwzględnił do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu od dnia 2 lipca 1973 roku do dnia 28 marca 1986 roku, w którym skarżący pracował w Fabryce (...) na stanowisku ślusarza.

ZUS w odpowiedzi na odwołanie z dnia 15 stycznia 2016 wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

G. W. urodzony w dniu (...) złożył w 19 listopada 2015 roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę, k. 1-4 akt rentowych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 25 lat, 3 miesiące i 2 dni. ZUS do okresów pracy w szczególnych warunkach zaliczył wnioskodawcy okres zatrudnienia od 1 sierpnia 1986 roku do 31 grudnia 1998 roku w Miejskim Zakładzie (...) Sp. z o.o. w P. na stanowisku ślusarza zmianowego. Łączny okres pracy w szczególnych warunkach ustalony przez ZUS wyniósł 12 lat, 4 miesiące i 14 dni.

(dowód: decyzja z dnia 8 grudnia 2015 roku, k. 31 akt rentowych, zaświadczenie wykonywania pracy w warunkach szczególnych, k. 9 akt rentowych)

W okresie od 2 lipca 1973 roku do 28 marca 1986 roku G. W. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy w Fabryce (...) w P. na stanowisku ślusarza. Fabryka (...) P. zajmowała się produkcją maszyn i urządzeń do produkcji szkła. Wnioskodawca pracował w brygadzie ślusarzy w dziale montażu i urządzeń. Przez cały okres zatrudnienia wykonywał te same czynności. Zajmował się spawaniem oraz obróbką po spawaniu, robił odlewy i malował konstrukcje stalowe. Do stałych obowiązków skarżącego należało spawanie konstrukcji stalowych wykorzystywanych do produkcji szkła, elementów i konstrukcji stalowych zewnętrznych. W ramach wykonywanej pracy wnioskodawca dokonywał spawania wstępnego (sczepiania) elementów konstrukcji stanowej według rysunku technicznego, która następnie była przekazywana na stanowisko spawaczy i spawana na gotowo. Kolejno po zakończeniu spawania konstrukcje były przekazywane z powrotem na stanowisko ślusarzy, w celu ich wyszlifowania. Skarżący czyścił również korpusy żeliwne przygotowując je do malowania, malował też konstrukcje stalowe minią. Do wykonywania tych czynności skarżący używał spawarki elektronowej, wirowej i transformatorowej, szlifierki wibracyjnej, piły tarczowej oraz palnika acetylowotlenowego. Praca była wykonywana w hali, gdzie panował duży huk i zapylenie, a stanowiska spawaczy sąsiadujące ze stanowiskiem skarżącego były oddzielone zasłoną z blachy.

(dowód: świadectwo pracy, k. 1 dokumentacji pracowniczej, angaż, 9, zeznania świadka H. C. na rozprawie w dniu 7 września 2016 roku od minuty 5:35 do minuty 11:32, protokół z rozprawy, k. 20-21v akt sprawy, zeznania świadka M. S. na rozprawie w dniu 7 września 2016 roku od minuty 12:34 do minuty 25:31, protokół z rozprawy, k. 20-21v akt sprawy, zeznania świadka Z. J. na rozprawie w dniu 7 września 2016 roku od minuty 25:31 do minuty 24:42, protokół z rozprawy, k. 20-21v akt sprawy, zeznania wnioskodawcy G. W. na rozprawie w dniu 9 listopada 2016 roku od minuty 6:24 do minuty 21:26, protokół z rozprawy, k. 35-36 akt sprawy)

G. W. nie posiada świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych za sporny okres zatrudnienia Fabryce (...) w P..

(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 748, ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy, w brzemieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Należy dodać, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami ograniczał się do faktu, czy wnioskodawca ma 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach (spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu (...) 2015 roku ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy uznał, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych co najmniej przez 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w takich warunkach w okresie od dnia 2 lipca 1973 roku do dnia 28 marca 1986 roku w Fabryce (...) na stanowisku ślusarza.

W przedmiotowej sprawie skarżący nie dysponował świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w spornym okresie Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach i zeznań świadków H. C., Z. J. oraz wnioskodawcy.

H. C. oraz Z. J. w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą w Fabryce (...), zatem dysponują wiarygodną i bezpośrednią wiedzą, co do zakresu obowiązków wnioskodawcy oraz warunków w jakich praca była świadczona. Z zeznań świadków wynika, że w spornym okresie wnioskodawca pracował jako ślusarz w dziale montażu i urządzeń. Do jego stałych obowiązków należało spawanie i obróbka konstrukcji stalowych wykorzystywanych do produkcji szkła, elementów i konstrukcji stalowych zewnętrznych oraz malowanie tych konstrukcji. Wykonując tę pracę docinał elementy konstrukcji palnikiem gazowym, wykonywał spawanie wstępne i po wykonaniu spawania na gotowo przez brygadę spawaczy, szlifował konstrukcje stalowe szlifierką pneumatyczną. Malował również konstrukcje stalowe minią. Wnioskodawca wykonywał ww. czynności spawarką elektronową, wirową, transformatorową, szlifierką wibracyjną, piłą tarczową oraz palnikiem acetylowotlenowym. Wykonując tę pracę wnioskodawca był narażony na szkodliwe pyły spawalnicze, gdyż pracował w sąsiedztwie stanowiska spawalniczych, które oddzielały od stanowiska wnioskodawcy jedynie blaszane zasłony. Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Podkreślić przy tym należy, iż organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów.

Do prac w szczególnych warunkach ustawodawca w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w wykazie A działu XIV zalicza następujące prace: 1) przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym poz. 12, obsłudze urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych poz. 18, do działu III wykazu A zalicza się pracę polegającą na malowaniu minią poz. 72.

W świetle zebranego materiału dowodowego, należało zatem uznać, że w spornym okresie okresach wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 2 lipca 1973 roku do dnia 28 marca 1986 roku na stanowisku ślusarz – pracę w szczególnych warunkach przy pracach określonych w wykazie A: dział XIV przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym poz. 12, obsłudze urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych poz. 18, oraz określonych w dziale III Wykazu A: malowanie minią poz. 72 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze ( Dz.U. z 18.02.1983r nr 8. Poz. 43 ze zm. )

Biorąc pod uwagę materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie z całą pewnością należy stwierdzić, że okres zatrudnienia wnioskodawcy od 2 lipca 1973 roku do dnia 28 marca 1986 roku należy zaliczyć do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych spornego okresu zatrudnienia, staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi ponad 15 lat. W związku z tym Sąd uznał, że wnioskodawca spełnia wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.