Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Mastalerz

Protokolant st. sekr. sądowy Ilona Królikiewicz

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 23 listopada 2012r. sygn.(...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. S. prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2012r.

Sygn. akt VU 50/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy M. S. prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego stażu pracy w warunkach szczególnych oraz nierozwiązania stosunku pracy.

Od powyższej decyzji wnioskodawca odwołał się w dniu 17 grudnia 2012 roku.
W odwołaniu wniósł o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresów pracy:

- od 18 stycznia 1973 roku do 19 lipca 1973 roku w (...) Zarządzie (...) (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 4 września 1973 roku do dnia 28 grudnia 1974 roku w Fabryce (...) S.A. w R. na stanowisku tokarza,

- od 27 styczna 1975 roku do 31 maja 1978 roku w Zakładach (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku w Przedsiębiorstwie (...)na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 10 października 1985 roku do 13 listopada 1987 roku oraz od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku w Spółdzielni (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, iż zajmowane przez wnioskodawcę w spornych okresach stanowiska : operatora, tokarza, kierowcy, stolarza maszynowego, kierowcy pojazdu samochodowego nie zostały wymienione wśród rodzajów prac uprawniających do nabycia prawa do emerytury wymienionych w wykazie A lub B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. S., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 29 października 2012 roku wniosek o przyznanie emerytury. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz w dniu 31 października 2012 roku rozwiązał stosunek pracy.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-2 akt emerytalnych, świadectwo pracy k. 15-16 akt emerytalnych)

Wnioskodawca od dnia 28 października 2010 roku uprawniony był do świadczenia przedemerytalnego.

(dowód: decyzja z dnia 23 listopada 2010 roku k. 169 akt ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 26 lat 11 miesięcy i 15 dni.

(dowód: decyzja z dnia 23.11.2012 r. k. 21 akt emerytalnych)

Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy żadnego okresu zatrudnienia w tym okresu zatrudnienia: .

- od 18 stycznia 1973 roku do 19 lipca 1973 roku w (...) Zarządzie (...) (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 4 września 1973 roku do dnia 28 grudnia 1974 roku w Fabryce (...) S.A. w R. na stanowisku tokarza,

- od 27 styczna 1975 roku do 31 maja 1978 roku w Zakładach (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku w Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od 10 października 1985 roku do 13 listopada 1987 roku oraz od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku w Spółdzielni (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

(okoliczność bezsporna - odpowiedź organu rentowego na odwołanie wnioskodawcy k. 6-8 akt sprawy)

M. S. w okresie od 18 stycznia 1973 roku do dnia 19 lipca 1973 roku był zatrudniony w (...) Zarządzie (...) (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład ten zajmował się budową dróg. Wnioskodawca od początku zatrudnienia jeździł samochodem ciężarowym, a pod koniec zatrudnienia jeździł oraz był operatorem koparki gąsienicowej samojezdnej. Zatrudnieni w tym zakładzie kierowcy samochodów ciężarowych pracowali tylko na tych stanowiskach, do innych prac nie byli kierowani.

(dowód: świadectwo pracy z 23.07.1973 r. k. 11 akt ZUS plik I, zeznania świadka Z. S. od minuty 6.10 do minuty 7.52 nagranie koperta k. 22, zeznania świadka J. N. od minuty 8.10 do minuty 9.27 nagranie koperta k. 22, zeznania wnioskodawcy od minuty 1.47 do minuty 15.07 nagranie koperta k. 31)

W wystawionym w dniu 23 lipca 1973 roku świadectwie pracy wskazano, że w okresie zatrudnienia w (...) Zarządzie (...) (...) w R. pracował na stanowisku operatora.

(dowód: świadectwo pracy z 23.07.1973 r. k. 11 akt ZUS plik I)

M. S. w okresie od 4 września 1973 roku do dnia 28 grudnia 1974 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Fabryce (...) S.A. w R. (poprzednio w Fabryce (...) w R. ), w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku tokarza.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 18.05.1999 r. k. 13 akt ZUS plik I, umowa o pracę z dnia 7.09.1973 r., angaż z dnia 12.12.1973 r. w aktach osobowych – teczka )

Zakład ten podlegał pod Hutę (...). Zajmował się produkcją mostów napędowych, osi napędowych oraz skrzyni biegów do ładowarek, koparek oraz innych maszyn budowlanych. Napędzały one system jezdny tych pojazdów, a wytwarzane były z żeliwa. Żeliwo to dostarczane było z odlewni znajdującej się przy Fabryce.

Wnioskodawca pracował jako operator tokarki karuzelowej o dużych gabarytach na wydziale mechanicznym. Miała ona 5 metrów wysokości oraz 6 metrów szerokości. Do wnioskodawcy dostarczane były gotowe odlewy z żeliwa i on jako operator tego urządzenia obrabiał je wiórowo, przy użyciu tej tokarki według rysunku technicznego, aby powstały mosty i osie napędowe.

(dowód: zeznania świadka H. B. od minuty 9.50 do minuty 18.25 nagranie koperta k. 22 ,zeznania świadka L. Z. od minuty 18.44 do minuty 22.40 nagranie koperta k. 22, zeznania wnioskodawcy od minuty 1.47 do minuty 15.07 nagranie koperta k. 31)

M. S. w okresie od 27 styczna 1975 roku do 31 maja 1978 roku zatrudniony był w Zakładach (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Zakład ten był dużym zakładem i produkował meble. Zatrudniał około 30-40 kierowców samochodów ciężarowych. Wnioskodawca jako kierowca wywrotki S. (...), (...) lub J., a więc samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony rozwoził produkowane w nim meble po całym kraju, rozładowywał wagony z łat tj. elementów wykorzystywanych do produkcji mebli a także rozwoził węgiel oraz drewno opałowe dla pracowników tytułem deputatów.

Kilka dni przed zwolnieniem z pracy zakład nie posiadał dla wnioskodawcy samochodu więc zaproponowano mu pracę stolarza maszynowego. Praca na tym stanowisku nie odpowiadała wnioskodawcy w związku z tym rozwiązał umowę o pracę.

(dowód: zeznania świadka J. M. od minuty 23.02 do minuty 27.22 nagranie koperta k. 22, zeznania świadka Z. N. od minuty 28.18 do minuty 31.52 nagranie koperta k. 22, zeznania wnioskodawcy od minuty 1.47 do minuty 15.07 nagranie koperta k. 31)

W wystawionym w dniu 12 czerwca 1978 roku świadectwie pracy wskazano, że w okresie zatrudnienia tj. 27 styczna 1975 roku do 31 maja 1978 roku w Zakładach (...) w R. pracował na stanowisku kierowca oraz stolarz maszyn w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: świadectwo pracy k. 15 akt ZUS plik I)

Wnioskodawca w okresie od 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Przedsiębiorstwo to zajmowało się budową chlewni, przepompowni oraz kurników na potrzeby spółdzielni rolniczych ale również budowało osiedla mieszkaniowe w R. w tym. m.in. Osiedle (...)”. Pod koniec swego istnienia posiadało około 40 rodzajów ciężkiego sprzętu budowlanego. Wnioskodawca będąc zatrudnionym w tym przedsiębiorstwie jeździł wywrotką S. o ładowności 5 ton, którą przewoził materiały budowlane: piasek, żwir, cegłę oraz koparką.

Wnioskodawca zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego pracował tylko na tym stanowisku (jak inni pracownicy zatrudnienia na tym stanowisku). Do innych prac nie był kierowany. Do kierowania takimi samochodami jak N., Ż. czy autobus zatrudnieniu byli kierowcy samochodów osobowych. Wnioskodawca samochodami osobowymi nie jeździł.

(dowód: zeznania świadka A. Ł. od minuty 32.20 do minuty 37.43 nagranie koperta k. 22, zeznania świadka Z. D. od minuty 38.06 do minuty 41.22 nagranie koperta k. 22, zeznania wnioskodawcy od minuty 1.47 do minuty 15.07 nagranie koperta k. 31)

W wystawionym w dniu 31 sierpnia 1985 roku świadectwie pracy wskazano, że w okresie zatrudnienia tj. 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku w Przedsiębiorstwie (...) pracował na stanowisku kierowca w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: świadectwo pracy k. 15 akt ZUS plik I)

Wnioskodawca w okresie od 10 października 1985 roku do 23 listopada 1987 roku oraz od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku w Spółdzielni (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Na wyposażeniu posiadała tylko samochody ciężarowe początkowo w ilości około 50 sztuk. Spółdzielnia ta przejęła Spółdzielnię (...) oraz Spółdzielnię (...) i wówczas jednostek samochodowym było już około 150 sztuk. Spółdzielnia ta zajmowała się zaopatrywaniem rolnictwa, kierowcy jeździli wywrotkami, rozwozili węgiel do gminnych spółdzielni produkcyjnych na terenie powiatu (...). Wnioskodawca pracował tylko jako kierowca wywrotki J. z przyczepą. Do innych prac nie był kierowany.

(dowód: zeznania świadka T. K. od minuty 41.42 do minuty 45.55 nagranie koperta k. 22, zeznania świadka E. B. od minuty 46.07 do minuty 47.23 nagranie koperta k. 22, zeznania wnioskodawcy od minuty 1.47 do minuty 15.07 nagranie koperta k. 31)

W wystawionym w dniu 24 listopada 1987 roku świadectwie pracy wskazano, że w okresie zatrudnienia tj. od 10 października 1985 roku do 23 listopada 1987 roku oraz od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku w Spółdzielni (...) w R. pracował na stanowisku kierowca pojazdu samochodowego w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: świadectwa pracy k. 21-22 i k. 23-24 akt ZUS plik I)

Wnioskodawcy nie zostało wystawione żadne świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl natomiast ust. 2 art. 184 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 roku emerytura przysługiwała pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Od 1 stycznia 2013 roku nastąpiła zmiana wskazanego przepisu, w ten sposób, że został wyeliminowany wymóg rozwiązania stosunku pracy.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawca posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, ukończył 60 lat w dniu (...), nie był członkiem OFE i w dniu 31 października 2012 roku rozwiązała stosunek pracy.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Prawidłowe rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach nie jest możliwe bez wnikliwej analizy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z zestawienia § 1 i 2 tegoż rozporządzenia wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Odnośnie oceny dowodów zgromadzonych w postępowaniu zważyć należy, iż okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

Należy jednak wskazać, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach szczególnych miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Brak zatem takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy, nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Zarządzie (...) (...) w R., Fabryce (...) S.A. w R., Zakładach (...) w R., Przedsiębiorstwie (...) w R. oraz Spółdzielni (...) w R. był niesporny w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach rentowych i osobowych. Spornym pozostawał charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę we wskazanych zakładach pracy tj. czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie.

W będącej przedmiotem osądu sprawie wnioskodawca nie dysponował świadectwami pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy. Okoliczności te, nie przesądzają jednak, jak chce organ rentowy, że wnioskodawca takiej pracy nie wykonywał. Skarżący w postępowaniu sądowym może bowiem dowodzić wykonywanie pracy w szczególnych warunkach wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (tak por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239).

Sporny pozostawał jedynie charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy tj. czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie. Stało się tak dlatego, że z dokumentów w postaci świadectwa pracy oraz umowy o pracę potwierdzających zatrudnienie wnioskodawcy w spornym okresie czasu wynika jedynie, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowiskach operatora, tokarza, kierowcy, stolarza maszynowego, kierowcy pojazdu samochodowego. Okoliczność nieprecyzyjnego określenia stanowiska pracy wnioskodawcy w w/w dokumentach polegającego na niewskazaniu kierowcą oraz operatorem jakich pojazdów był wnioskodawca, nie oznacza – jak chce organ rentowy – że wnioskodawca nie był kierowcą samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym ponad 3,5 tony, maszynistą ciężkich maszyn budowlanych oraz nie wykonywał pracy przy wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie od dnia 18 stycznia 1973 roku do dnia 19 lipca 1973 roku w (...) Zarządzie (...) (...) w R. Sąd oparł na zeznaniach świadków Z. S. i J. N. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Świadek Z. S. od 1972r. do 1980 roku pracował jako kierowca samochodu ciężarowego. Natomiast J. N. pracował w okresie od 1971 roku do 1973 roku jako kierowca samochodu osobowego. Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.

Praca wnioskodawcy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony jest pracą wymienioną w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Również praca świadczona przez wnioskodawcę na stanowisku operatora koparki gąsiennicowej mieści się w definicji prac maszynistów ciężkich maszyn budowlanych, wymienionych w wykazie A dział V (w budownictwie) pkt. 3, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku. (...) Zarząd (...) (...) w R. było przedsiębiorstwem budowlanym zajmującym się budową dróg. Wnioskodawca był zatem zatrudniony w branży budowlanej.

Dokonując natomiast ustaleń dotyczących rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie od dnia od 4 września 1973 roku do dnia 28 grudnia 1974 roku w Fabryce (...) S.A. w R. Sąd oparł się na zeznaniach świadka H. B. i L. Z.. Świadek H. B. od 1966r. pracował jako frezer, lutowacz i mistrz a od 1 września 1973 roku jako straszy mistrz, a więc bezpośredni przełożony wnioskodawcy, natomiast świadek L. Z. pracował na stanowisku operator, tokarz. Posiadają więc wiedzę na temat charakteru pracy wnioskodawcy oraz jego codziennych obowiązków.

Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca w całym okresie zatrudnienia pracował przy tzw. tokarce karuzelowej. Przy jej użyciu obrabiał odlewy żeliwne dostarczane z odlewni, tak aby powstały mosty, osie napędowe oraz skrzynie biegów do różnego rodzaju maszyn budowlanych. W ocenie Sądu praca ta winna być zakwalifikowana jako praca w warunkach szczególnych i polegająca na wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów.

Przy kwalifikacji takiej pracy zastosowanie mają przede wszystkim przepisy powołanego rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. oraz uzupełniająco w zakresie pomocniczym przepisy resortowe – Zarządzenie Ministra Hutnictwa i Przemysłu Metalowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach .

We wszystkich wyżej wymienionych przepisach jest podana jako praca w szczególnych warunkach praca wykonywana przy wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów. Wszystkie wyżej wymienione przepisy mają tę samą numeracje odnośnie kwalifikacji tej pracy - wykaz A dział III poz. 23. Przepis resortowy jakim jest zarządzenie Ministra Hutnictwa i Przemysłu Metalowego uzupełnia wykaz z rozporządzenia w tym sensie, iż uszczegółowia taką pracę, jako pracę wykonywaną na stanowisku operatora maszyn do obróbki wiórowej odlewów żeliwnych –wykaz A dział III poz. 23 pkt 3.

Możliwość zakwalifikowania pracy wnioskodawcy ze wskazanej wyżej pozycji rozporządzenia, wynika również z tego faktu, iż zakład pracy podlegał pod hutnictwo i przemysł metalowy. Pełna nazwa zakładu brzmiała Huta (...) w S. Fabryka (...) w R. (co wynika z pieczątek na dokumentach znajdujących się w aktach osobowych). Świadkowie zeznali, że M. S. na wydziale mechanicznym dokonywał obróbki wiórowej odlewów żeliwnych przywożonych z odlewni. A zatem praca wnioskodawcy była ściśle sprzężona z pracą odlewni a stanowisko jego pracy było umiejscowione na wydziale mechanicznym. Z treści działu III rozporządzenia wynika, iż praca na odlewni obejmowała przygotowanie mas formierskich, obsługę żeliwiaków oraz pracę jaką wykonywał wnioskodawca czyli prace przy wybijaniu , oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów. Wykonywany przez wnioskodawcę rodzaj pracy został wymieniony w rozporządzeniu i składa się na pracę w odlewni staliwa i żeliwa, jest więc pracą w warunkach szczególnych. Podobnie w tej kwestii wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 23 października 2013 roku (sygn. akt III AUa 1866/13, niepubl.)

Ustalając natomiast rodzaj pracy wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie od 27 stycznia 1975 roku do 31 maja 1978 roku w Zakładach (...) w R. Sąd oparł na zeznaniach świadków J. M. i Z. N. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Świadkowie w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą, a zatem dysponują bezpośrednią i wiarygodną wiedzą na temat wykonywanych przez niego obowiązków. Świadek J. M. pracował w okresie od 1970 roku do 1978 roku jako kierowca, natomiast świadek Z. N. pracował w tym przedsiębiorstwie w okresie od 1963 roku do 1979 roku. Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, bowiem jeżdżąc wywrotką S. (...), (...) lub J. rozwoził po kraju meble, rozładowywał wagony z elementów wykorzystywanych do produkcji mebli a także rozwoził węgiel.

Mimo, iż w wystawionym w dniu 12 czerwca 1978 roku wskazano, że wnioskodawca pracował również na stanowisku stolarz maszynowy, w ocenie Sądu należało uznać za wiarygodne zeznania wnioskodawcy, iż w takim charakterze nie pracował. Za wiarygodne Sąd uznał jego zeznania, iż pod koniec zatrudnienia nie było samochodu ciężarowego dla wnioskodawcy i zaproponowano mu pracę stolarza maszynowego. Wnioskodawca nie przyjął zaproponowanego mu stanowiska pracy i zwolnił się, ale w świadectwie pracy zostało to już wskazane.

Praca wnioskodawcy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego – wywrotki S. lub J. jak już to wskazano jest pracą wymienioną w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Odnosząc się natomiast do charakteru pracy wnioskodawcy w okresie od 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku w Przedsiębiorstwie (...) w R. Sąd oparł na zeznaniach świadków A. Ł. i Z. D. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Świadkowie w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą, a zatem dysponują bezpośrednią i wiarygodną wiedzą na temat wykonywanych przez niego obowiązków, a także warunków, w jakich praca była świadczona. Świadek A. Ł. pracował w okresie od 1975 do 1995 roku jako kierowca koparki oraz ciągnika. Natomiast świadek Z. D. pracował w okresie od 1960 roku do 1983 roku jako kierowca samochodu ciężarowego oraz autobusu. Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Jeździł wywrotką S. o ciężarze całkowitym 4,5 tony a ładowności 5 ton przewożąc materiały budowlane.

Praca wnioskodawcy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego – wywrotki S. jak już to wskazano jest pracą wymienioną w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Ustalając charakteru pracy wnioskodawcy w okresie od 10 października 1985 roku do 23 listopada 1987 roku oraz od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku w Spółdzielni (...) w R. Sąd oparł się na zeznaniach świadków T. K. oraz E. B. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Świadkowie w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą. Świadek T. K. pracował w okresie od 1971 roku do 1988 roku jako kierowca, zaś świadek E. B. pracował w okresie od 1985 do 1988 roku jako kierowca samochodu ciężarowego. Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego jeżdżąc wywrotką J. z przyczepą.

Praca wnioskodawcy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego – wywrotki J. z przyczepą , jak już to wskazano jest pracą wymienioną w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Reasumując Sąd zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresy zatrudnienia we wskazanych szczegółowo w uzasadnieniu przedsiębiorstwach i zakładach i obejmujące okresy:

- od 18 stycznia 1973 roku do dnia 19 lipca 1973 roku (6 miesięcy i 1 dzień),

- od 4 września 1973 roku do dnia 28 grudnia 1974 roku ( 1 rok 3 miesiące 24 dni)

- od 27 styczna 1975 roku do 31 maja 1978 roku (3 lata 4 miesiące 4 dni)

- od 26 sierpnia 1978 roku do 31 sierpnia 1985 roku (7 lat 5 dni),

- od 10 października 1985 roku do 23 listopada 1987 roku (2 lata 1 miesiąc 13 dni),

- od 2 grudnia 1987 roku do 31 października 1988 roku (10 miesięcy 29 dni)

Wnioskodawca w toku niniejszego postępowania udowodnił zatem, że przez okres przekraczający 15 lat, pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach wykonując prace operatora ciężkiej maszyny budowlanej, kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton oraz prace przy wybijaniu, oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów. Ponieważ wszystkie wykonywane przez wnioskodawcę prace w ramach obowiązującej go normy czasu były pracami w szczególnych warunkach, a każda z nich szkodliwie wpływała na jego zdrowie, Sąd uznał, że M. S. stale i w pełnym wymiarze czasu pracował w warunkach szczególnych.

Organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania jakiegokolwiek dowodu podważającego dowody zgłoszone przez skarżącego .

Biorąc zatem pod uwagę, iż wnioskodawca spełnił wszystkie wymagane przepisami rozporządzenia warunki do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury, to jest ukończył 60 lat, jego łączny okres zatrudnienia składkowy i nieskładkowy wyniósł ponad 25 lat, ma ponad 15 letni staż pracy w szczególnych warunkach oraz w dniu 31 października 2012 roku rozwiązał stosunek pracy (wniosek o emeryturę złożył w dniu 29 października 2012 roku) , należy uznać, że wydana przez organ rentowy decyzja jest błędna, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Z uwagi na to, że ostatnim warunkiem, od którego zależało prawo do emerytury było rozwiązanie stosunku pracy, Sąd przyznał skarżącemu emeryturę od dnia następnego czyli z dniem 1 listopada 2012 roku.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w wyroku.