V U 58/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2018-05-23
Sygn. akt VU 58/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 maja 2018 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk
Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz
po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie
sprawy z wniosku D. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
o wysokość emerytury
na skutek odwołania D. D.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
z dnia 21 listopada 2017 r.
oddala odwołanie.
Sygn. akt V U 58/18
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 21 listopada 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie ustalił wysokość emerytury D. D. od 1 listopada 2017 roku na kwotę 2135,04 złotych na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Do ustalenia emerytury ZUS przyjął:
- składki zaewidencjonowane na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 199.099,69 złotych;
- zwaloryzowany kapitał początkowy w kwocie 454.184,31 złotych;
- średnie dalsze trwanie życia 232 miesiące ustalone dla osób w wieku równym wiekowi przejścia wnioskodawczyni na emeryturę tj. 62 lat i 8 miesięcy. Średnie dalsze trwanie życia ZUS ustalił na podstawie Komunikatu Prezesa GUS z dnia 26 marca 2013r. (M.P. z 2013r. poz. 193) tj. tablic obowiązujących w dacie osiągnięcia przez wnioskodawczynię 60 lat, z tym że dla jej wieku faktycznego przejścia na emeryturę tj. 62 lat i 8 miesięcy, ponieważ jest ono korzystniejsze niż średnie dalsze trwanie życia ustalone dla tego wieku emerytalnego wg tablic obowiązujących w dacie złożenia wniosku o emeryturę - 237,7 miesięcy.
Emerytura została pomniejszona o sumę kwot pobranych przez wnioskodawczynię emerytur w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 157.954,17 złotych.
W odwołaniu z dnia 18 grudnia 2017roku D. D. zakwestionowała pomniejszenie jej emerytury o sumę kwot pobranych emerytur, które jej się należały oraz wniosła o wyjaśnienie dlaczego decyzja z dnia 16 marca 2016 roku kiedy obowiązywał wiek emerytalny 60 plus i zaskarżona decyzja ( wiek emerytalny 60 lat) w zakresie średniego trwania życia jest taka sama.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu podniesiono, że w związku z tym, iż wnioskodawczynie pobierała od 1 marca 2009 roku wcześniejszą emeryturę podstawę obliczonej emerytury pomniejszono o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych przez nią emerytur po przejściu na emeryturę wcześniejszą w łącznej wysokości 157.954,17 złotych na podstawie art. 25ust 1 b ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Organ rentowy wskazał, że do przeliczenia emerytury, tak jak w decyzji z dnia 16 marca 2016 roku, przyjął średnie dalsze trwanie życia wnoszące 232 miesiące dla wieku wnioskodawczyni w dacie złożenia wniosku o emeryturę 62 lata i 8 miesięcy na podstawie tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia przez wnioskodawczynię powszechnego wieku emertytalnego 60 lat (Komunikat Prezesa GUS z dnia 26 marca 2013r. (M.P. z 2013r. poz. 193), ponieważ jest to dla niej korzystniejsze. Średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku emerytalnego 62 lata i 8 miesięcy na podstawie tablic obowiązujących w dacie złożenia wniosku o emeryturę (Komunikat Prezesa GUS z 26 marca 2015r. M.P. z 2015r. poz. 296) wynosi bowiem 237,7 miesięcy.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją z dnia 27 grudnia 2004 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił D. D. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 136 644,20 złotych.
Do obliczenia podstawy kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1989 roku 31 grudnia 1998 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 103,40 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę 1220,89 złotych tj. kwotę bazową, co dało kwotę 1262,40 złotych.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął 280 miesięcy okresów składkowych (23 lata, 4 miesiące i 4 dni) oraz 1 rok sprawowania opieki nad dzicekiem.
(dowód: decyzja o ustaleniu kapitału początkowego k. 7akt emerytalnych)
D. D. urodzona dnia (...), złożyła w dniu 18 marca 2009 roku wniosek o przyznanie emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.
(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 30 marca 2009 roku organ rentowy przyznał wnioskodawczyni emeryturę od 1 marca 2009 roku, tj. od dnia nabycia uprawnień. Emerytura została obliczona na podstawie art. 53 ustawy i wyniosła 1867,70zł.
Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 2007 roku , co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 109,47%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 109,47% przez kwotę bazową 2578,26zł. co dało kwotę 2822,42zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 402 miesiące (33 lata i 6 miesięcy) okresów składkowych i 1 rok okresów nieskładkowych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 30 marca 2008roku, k. 38 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 9 lutego 2010 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 lutego 2010 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 19 marca 2009 roku do 31 grudnia 2009 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 402 miesięcy do 412 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 1898,19 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 9 lutego 2010 roku , k. 57 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 10 stycznia 2011 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 stycznia 2011 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 412 miesięcy do 424 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2024,36 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 10 stycznia 2011 roku , k. 69 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 11 stycznia 2013 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 listopada 2012 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2011 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 424 miesięcy do 436 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2199,01 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 11 stycznia 2013 roku , k. 97akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 8 marca 2013 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 stycznia 2013 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2012 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 436 miesięcy do 448 miesięcy Wysokość emerytury wyniosła 2237,17 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 8 marca 2013 roku k.106 akt emerytalnych)
Decyzją z 7 czerwca 2013 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od (...)roku, tj. od dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, który dla wnioskodawczyni wynosił 60 lat i 2 miesiące. Wysokość emerytury wyniosła 2326,66 złotych.
Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru emerytury obliczoną z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 2007 roku, co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 109,47 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 109,47 % przez kwotę bazową 2578,26 wyniosła 2822,42 złotych, a po waloryzacji - 3269,99 złotych. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 448 miesięcy składkowych i 12 miesięcy nieskładkowych.
Okresy składkowe przeliczono ze współczynnikiem 1,3%, a okresy nieskładkowe ze współczynnikiem 0,7%.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 7 czerwca 2013 roku k.123 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 16 stycznia 2014 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 stycznia 2014 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 448 miesięcy do 460 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2369,34 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 16 stycznia 2014 roku k.131 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 26 stycznia 2015 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 stycznia 2015 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 460 miesięcy do 472 miesięcy Wysokość emerytury wyniosła 2450,44 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 26 stycznia 2015 roku k.148 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 9 lutego 2016 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni emeryturę od 1 lutego 2016 roku, tj. od dnia złożenia wniosku przez doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku. W wyniku powyższego okresy składkowe zwiększyły się z 472 miesięcy do 485 miesięcy Wysokość emerytury wyniosła 2533,96 złotych.
(dowód: decyzja ZUS z dnia 9 lutego 2016r. – k. 15 akt emerytalnych)
Decyzją z dnia 16 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. - w uwzględnieniu wniosku z dnia 2 lutego 2016r.- przyznał D. D. od dnia 1 lutego 2016 roku emeryturę w kwocie 2135,04 złotych. Emerytura została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy jako równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia sumy kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę z uwzględnieniem waloryzacji (199.099,69 .) oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego ( 454.184,31 zł .), pomniejszonej o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 157.954,17 złotych, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę tj. 232 miesięcy.
Średnie dalsze trwanie życia zostało obliczone na podstawie tablic obowiązujących w dacie osiągnięcia przez wnioskodawczynię powszechnego wieku emerytalnego 60 lat i 2 miesięcy tj. tablic z (...) 2013r.
Emerytura została zawieszona z uwagi na to, że była świadczeniem mniej korzystnym od emerytury z art. 53 ustawy. ZUS nadal wypłacał wnioskodawczyni emeryturę z art. 53 ustawy .
(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 akt emerytalnych, decyzja z 16 marca 2016 roku k.11 akt emerytalnych)
Wnioskodawczyni nie odwołała się od decyzji z dnia 16 marca 2016r. (okoliczność bezsporna).
W dniu 6 listopada 2017 roku wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o przeliczenie emerytury z zastosowaniem tablic średniego dalszego trwania życia- wszystkie warianty według obecnie obowiązujących.
(dowód: wniosek k.18 akt emerytalnych)
Zaskarżoną decyzją z dnia 21 listopada 2017 roku ponownie ustalił wysokość emerytury D. D. od 1 listopada 2017 roku na kwotę 2135,04 złotych.
Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia sumy kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę z uwzględnieniem waloryzacji ( 199.099,69 złotych) oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (454.184,31 złotych) pomniejszonej o kwotę stanowiąca sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 157.954,17 złotych przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę tj. 237,7 miesięcy. Do obliczenia przyjęto średnie dalsze trwanie życia 232 miesięcy wynikające z tabeli trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia wieku emertytalnego 60 lat tj. z (...) 2013r., ponieważ jest to korzystniejsze tj. niższe niż średnie dalsze trwanie życia 237,7 miesięcy ustalone na podstawie tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę tj. 62,8 lata .
(dowód: decyzja ZUS z dnia 21 listopada 2017 roku, k. 20 akt emerytalnych)
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył i ocenił co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzuty skarżącej dotyczyły błędnego jej zdaniem ustalenia średniego dalszego trwania życia na 232 miesięcy, tak samo jak w poprzedniej decyzji o przyznaniu emerytury z 16 marca 2016r., pomimo że od 1 października 2017r. wiek emerytalny został obniżony przez ustawodawcę dla kobiet do lat 60 oraz pomniejszenia jej emerytury z art. 26 ustawy o sumy pobranych emerytur z art. 53 ustawy w kwocie 157.954,17zł.
Zgodnie z art. 26 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach emerytura średnie dalsze trwanie życia ustala się dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia. Ogłoszone w ten sposób tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn mają zastosowanie do emerytur na przyszłość (przyznawanych od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku.
Tylko jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, zgodnie z art. 26 ust 6 ustawy, który wszedł w życie z dniem 1 października 2017r., do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 art. 26 ustawy stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Z przepisu tego wynika, że średnie dalsze trwanie życia co do zasady powinno być ustalane wg tablic obowiązujących w dniu przejścia na emeryturę dla wieku równego wiekowi przejścia na emeryturę. Tylko gdy jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego można do ustalenia średniego dalszego trwania życia zastosować tablice obowiązujące w dacie osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Nadal jednak średnie dalsze trwanie życia ustala się dla wieku ubezpieczonego w dacie przejścia na emeryturę.
Wnioskodawczyni przeszła na emeryturę od dnia złożenia wniosku emerytalnego tj. od 1 lutego 2016r. na podstawie decyzji z dnia 16 (...) 2016r. W dacie przejścia na emeryturę miała ona 62 lata i 8 miesięcy (ur. (...)) W tej dacie obowiązywały tablice średniego trwania życia ogłoszone w Komunikacie Prezesa GUS z (...) 2015r. (M.P. z 2015r. poz. 296). Średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 62 lat i 8 miesięcy zgodnie z tymi tablicami wynosiło 237,7 miesięcy.
Stosownie do art. 24 ustęp1 pkt 3 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2017r. wiek emerytalny wnioskodawczyni wynosił 60 lat i 2 miesiące. Od 1 października 2017r. wiek emerytalny dla kobiet został obniżony do lat 60. Wnioskodawczyni wiek lat 60 osiągnęła w dniu (...)., a wiek emerytalny 60 lat i 2 miesięcy w dniu (...) (...). W każdej z tych dat średnie dalsze trwanie życia określał obowiązujący wówczas Komunikat Prezesa GUS z dnia 26 (...) 2013r. (M.P. z 2013r. poz. 193). Zgodnie z tym komunikatem średnie dalsze trwanie życia dla osób równych wiekowi przejścia wnioskodawczyni na emeryturę 62 lata i 8 miesięcy wynosiło 232 miesiące.
Średnie dalsze trwanie życia 232 miesięcy ustalone dla wnioskodawczyni zgodnie z tablicą trwania życia obowiązującą w dacie osiągnięcia przez nią powszechnego wieku emerytalnego 60 lat (Komunikat Prezesa GUS z dnia 26 (...) 2013r. (M.P. z 2013r. poz. 193) jako krótsze od średniego trwania życia 237,7 miesięcy ustalonego na podstawie Komunikatu Prezesa GUS z (...) 2015r. (M.P. z 2015r. poz. 296) obowiązującego w dacie przejścia przez nią na emeryturę tj. w dniu 1 lutego 2016r., jest dla niej korzystniejsze.
Średnie dalsze trwanie życia to bowiem wielkość statystyczna, która określa przeciętny okres, jaki zazwyczaj, statystycznie upływa od ustalenia prawa do emerytury do dnia śmierci ubezpieczonego. W gruncie rzeczy chodzi o ustalenie przewidywanego okresu pobierania przez daną osobę emerytury i – tym samym – równomiernego rozłożenia zgromadzonych składek i ewentualnie kapitału początkowego w ramach tego okresu. Im zatem okres średniego dalszego trwania życia dla osoby w wieku ubezpieczonego przechodzącego na emeryturę jest krótszy, tym emerytura jest wyższa. Ustalenie w zaskarżonej decyzji średniego dalszego trwania życia na 232 miesiące było prawidłowe i korzystne dla wnioskodawczyni.
Podstawą natomiast do pomniejszenia emerytury wnioskodawczyni obliczonej na podstawie art. 26 ustawy o kwotę pobranych wcześniejszych emerytur w łącznej wysokości 157.954,17zł. był przepis art. 25 ust 1 b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2013r.. Stosownie do jego treści, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2014 r. poz. 191 i 1198, z 2015 r. poz. 357, 1268 i 1418 oraz z 2016 r. poz. 668), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1 , pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Skarżąca zakwestionowała powyższy sposób wyliczenia emerytury podnosząc, że ma prawo do przeliczenia emerytury po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego na starych zasadach tj. według przepisów obowiązujących w dacie nabycia prawa do wcześniejszej emerytury, co nastąpiło z dniem (...) 2009 roku, a w tej dacie przepis art. 25 ust 1b ustawy nie obowiązywał.
Argumentacja wnioskodawczyni jest nieuprawniona.
Należy przypomnieć, że podstawą przyznania wnioskodawczyni emerytury kapitałowej w zaskarżonej decyzji jest art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z dnia 17 grudnia 1998 r.. Zgodnie z art. 24 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184. Według art. 24 ust. 1a pkt 3) ww. regulacji wiek emerytalny dla kobiet urodzonych w okresie od dnia 1 kwietnia 1953 r. do dnia 30 czerwca 1953 r. wynosił co najmniej 60 lat i 2 miesiące do dnia 30 września 2017r. . Od dnia 1 października 2017r. wiek ten dla kobiet został obniżony do 60 lat.
Przesłanką przyznania skarżącej prawa do emerytury kapitałowej było zatem osiągniecie wieku emerytalnego. Wnioskodawczyni obowiązujący do dnia 30 września 2017r. powszechny wiek emerytalny 60 lat i 2 miesięcy osiągnęła w dniu (...) (...).
Zgodnie z art. 100 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Natomiast w myśl art. 129 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, świadczenie wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.
Wnioskodawczyni nowy wniosek o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym złożyła w dniu (...) 2016r., a z dniem (...) (...). spełniła przesłankę powszechnego wieku emerytalnego ( 60 lat i 2 miesięcy). Nastąpiło to zatem już po wejściu w życie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, dodanego ustawą z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach (…), który wszedł w życie w styczniu 2013 r.
Przed dniem 1 lutego 2016r. skarżącej nie przysługiwało prawo do emerytury z art. 24 ustawy, a zatem wysokość takiej emerytury nie może być ustalona na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2013r., jak chce wnioskodawczyni. Nabycie prawa do wcześniejszej emerytury w 2009r., nie daje skarżącej prawa do obliczenia wysokości emerytury z art. 24 ustawy, do której nabyła prawo dopiero po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, na podstawie przepisów obowiązujących w dacie nabycia emerytury wcześniejszej.
W przypadku wnioskodawczyni realizacja wszystkich przesłanek emerytury opisanej w art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nastąpiła z dniem 1 lutego 2016 r.. Tym samym skarżąca nabyła prawo do świadczenia na podstawie przepisów obowiązujących w dniu 1 lutego 2016 r.
Ma zatem do niej zastosowanie przepis art. 25 ust. 1b dodany do treści ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w styczniu 2013r. Przepis ten ma zastosowanie do świadczeń, do których prawo ustalono poczynając od 1 stycznia 2013 roku, a zatem również do obliczenia wysokości emerytury wnioskodawczyni. Zasadnie zatem organ rentowy, wobec pobierania przez wnioskodawczynię od 2009r. emerytury wcześniejszej, pomniejszył podstawę obliczenia emerytury kapitałowej w wieku powszechnym o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Pobranie emerytur na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) oznacza bowiem skonsumowanie części kapitału składkowego, w związku z czym odlicza się od niego sumę wypłaconych emerytur.
W wyroku z dnia 12 września 2017r. w sprawie II UK 381/16 Sąd Najwyższy stwierdził, że dodanie art. 25 ust. 1 b ustawy emerytalnej wynikło z potrzeby usunięcia istotnych kontrowersji w praktyce zasad obliczania wysokości emerytury ustalanej na podstawie art. 24 i nast. ustawy emerytalnej przez emerytów, którzy wcześniej pobierali już świadczenia emerytalne. Oznacza to, że skorzystanie z przywileju przejścia i pobrania wcześniejszych emerytur na podstawie przepisów szczególnych dotyczących emerytur dla niektórych ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r., o których mowa w rozdziale 3 Działu I ustawy emerytalnej, albo na podstawie art. 8 Karty Nauczyciela, uzasadnia i proporcjonalnie usprawiedliwia pomniejszenie podstawy wymiaru emerytury ustalonej na podstawie art. 24 ust. 1 i nast. ustawy emerytalnej o sumy poprzednio pobranych wcześniejszych emerytur, przy zastosowaniu mechanizmu ustalania wysokości świadczeń emerytalnych w zależności od proporcjonalnego prognozowanego „średniego trwania życia” osoby uprawnionej, ponieważ osobom uprawnionym do takich samych rodzajowo świadczeń powinna przysługiwać emerytura ustalana według takich samych (równych) zasad obliczania jej wysokości bez względu na datę złożenia wniosku emerytalnego. Każdy mechanizm ustalania wysokości świadczeń emerytalnych ma określone uwarunkowania majątkowe, które gwarantują prawem określoną wysokość ustalanych emerytur w prognozowanych długoterminowych okresach ich pobierania, przede wszystkim ze względu na zgromadzony kapitał składkowy, który pomniejszają wcześniej wypłacone kwoty pobranych długoterminowych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Taki stan rzeczy usprawiedliwia ustawowe modyfikowanie wysokości emerytur ze względu na wcześniejsze pobranie i spożytkowanie tych samych rodzajowo, choć wcześniejszych świadczeń emerytalnych, które uszczupliły zgromadzony indywidualny kapitał emerytalny oraz fundusz ubezpieczeń społecznych, z którego emerytury są wypłacane. Co do zasady, wybór potencjalnie korzystniejszego sposobu wyliczania wysokości tego samego rodzajowo świadczenia emerytalnego wymaga wyraźnego oparcia ponownego ustalania prawa i wysokości świadczenia w konkretnych przepisach prawa pozytywnego (art. 108-113 ustawy emerytalnej).
Skoro zatem skarżąca wystąpiła o ustalenie emerytury na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej po dodaniu art. 25 ust. 1b tej ustawy, to przy ustalaniu podstawy wymiaru tej „nowej” emerytury oraz jej wysokości należało stosować określoną wyraźnie w tym przepisie zasadę usprawiedliwionego pomniejszenia podstawy wymiaru ustalanej emerytury o sumy wcześniej pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Na marginesie należy podnieść, że kwestia odliczenia kwot pobranych emerytur w kwocie 157.954,17zł. została objęta już wcześniejszą decyzją z dnia 16 (...) 2016r., od której skarżąca się nie odwołała. Decyzja ta ma zatem walor ostatecznej. W zaskarżonej decyzji kwota pobranych emerytur została ustalona na tą samą kwotę jak w ostatecznej decyzji z dnia 16 (...) 2016r. Oznacza to niedopuszczalność ponownej weryfikacji prawidłowości pomniejszenia emerytury o sumę pobranych emerytur.
Skarżąca nie kwestionowała pozostałych składników będących podstawą obliczenia emerytury stosownie do treści art. 25 ustęp 1 ustawy w postaci zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 454.184,31 złotych oraz składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 199.099,69 złotych.
Wydanie przez organ rentowy zaskarżonej decyzji miało zatem oparcie w przepisach prawa i doprowadziło do wyliczenia w sposób prawidłowy wysokości emerytury.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14§1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację: Urszula Sipińska-Sęk
Data wytworzenia informacji: