Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant stażysta Bożena Sobczyk

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 11 maja 2013 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje R. S. prawo do emerytury poczynając od dnia (...)

Sygn. akt V U 811/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 maja 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy R. S. prawa do emerytury.

Od decyzji powyższej wnioskodawca odwołał się w dniu 22 kwietnia 2013 roku.

Wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, że przepracował wymagane 15 lat w szczególnych warunkach. Wskazał, że pracował w takich warunkach także w okresie od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 31 października 1992 roku w Przedsiębiorstwie (...) w P. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

R. S. urodzony w dniu (...), złożył w dniu 22 kwietnia 2013 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia przypadającego na okresy: od dnia 1 marca 1971 roku do dnia 20 kwietnia 1973 roku w Kółku Rolniczym w P., od dnia 1 czerwca 1975 roku do dnia 7 lipca 1975 roku w Gminnej Spółdzielni (...) w S., od dnia 26 lipca 1975 roku do dnia 13 września 1975 roku w Przedsiębiorstwie (...), (...) w Ł., od dnia 24 października 1975 roku do dnia 22 listopada 1975 roku w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w P., od dnia 1 września 1993 roku do dnia 30 czerwca 1997 roku w Przedsiębiorstwie (...) D. B., J., P., od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 29 lutego 1992 roku w Przedsiębiorstwie (...) w P..

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Na dzień złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawca miał rozwiązany stosunek pracy.

(okoliczności niesporne)

W okresie od dnia od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 29 lutego 1992 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w P.. W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy za wskazany wyżej okres zatrudnienia wskazano, że pracował na stanowisku kierowcy-mechanika, prowadząc samochody ciężarowe o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

(dowód: świadectwo pracy k. 5 w aktach ZUS)

W Przedsiębiorstwie (...)w P. w okresie od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 31 marca 1983 roku oraz od dnia 29 lutego 1984 roku do dnia 29 lutego 1992 roku wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów ciężarowych. Jeździł samochodami marki (...), (...), (...) którymi przewoził materiały budowlane. Były to samochody ciężarowe o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywał.

W okresie od dnia 1 kwietnia 1983 roku do dnia 28 lutego 1984 roku wnioskodawca pracował w powyższym zakładzie pracy na stanowisku kierowcy ż.

(dowód: zeznania świadków G. B. i M. K. k. 27, przesłuchanie R. S., k. 20, 27)

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 31 marca 1983 roku oraz od dnia 29 lutego 1984 roku do dnia 29 lutego 1992 roku, staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie więcej niż 15 lat.

( pismo organu rentowego – k. 23 akt )

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 roku) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2). Od 1 stycznia 2013 roku dla przyznania emerytury nie jest już konieczne uprzednie rozwiązanie stosunku pracy.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, 2. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Należy dodać, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, a w dniu (...) ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie od dnia 14 stycznia 1976 roku do dnia 31 marca 1983 roku oraz od dnia 29 lutego 1984 roku do dnia 29 lutego 1992 roku w Przedsiębiorstwie(...) w P. Sąd oparł się na zeznaniach świadków G. B. i M. K. oraz przesłuchaniu wnioskodawcy. Lektura ich wykazała, że skarżący na początku zatrudnienia jeździł S., który poszedł do kasacji i musiał oczekiwać na nowy pojazd. W tym tylko czasie jeździł Ż., który nie był samochodem ciężarowym. Analiza akt osobowych , a w szczególności angaży potwierdza, iż kierowanie tym autem miało charakter przejściowy . Tylko bowiem z dwóch angaży (k. 5 i 6 akt sprawy) wynika, iż kierował w tych okresach Ż.. Warto w tym miejscu zwrócić szczególną uwagę na angaż z dnia 22 lutego 1984 r. , z treści którego wynika, iż z dniem 1 marca 1984 r. powierza się wnioskodawcy obowiązku kierowcy K..

Całokształt powyższych dowodów sprawił, że Sąd dał wiarę zeznaniom i świadków i samego wnioskodawcy w całej rozciągłości.

Z zeznań powyższych wynika, jakie konkretnie prace wnioskodawca wykonywał i w jakim wymiarze czasu pracy pracował. Będąc zatrudnionym we wskazanych zakładzie pracy wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami marki (...), (...), (...): którymi przewoził materiały budowlane. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywał. (za wyjątkiem okresu od dnia 1 kwietnia 1983 roku do dnia 28 lutego 1984 roku, gdy pracował na stanowisku kierowcy żuka)

W zeznaniach tych nie ma bowiem sprzeczności, są one logiczne i spójne i korespondują z treścią zachowanych dokumentów w postaci świadectwa pracy oraz karty wynagrodzeń, z których wynika, że wnioskodawca pracował jako kierowca.

Organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów.

W świetle złożonych w sprawie zeznań oraz dokumentów w postaci kart wynagrodzenia nie budzi żadnych wątpliwości, że wnioskodawca wykonywał w spornym okresie zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace wymienione w Wykazie A, Dziale VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W związku z tym, że wykazane przez wnioskodawcę okresy pracy w warunkach szczególnych wynoszą więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Bezprzedmiotowym w tej sytuacji stało się badanie pozostałych okresów pracy nieuwzględnionych przez ZUS, a wskazanych przez skarżącego .

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.