Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant st. sekr. sądowy Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku H. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek odwołania H. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 20 października 2016 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 1070/16

UZASADNIENIE

H. K. złożył w dniu 26 listopada 2015 roku wniosek o emeryturę pomostową.

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 października 2016 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił H. K. prawa do emerytury pomostowej podnosząc, że po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywał on prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 oraz 3 ustawy o emeryturach pomostowych, nadto na dzień 1 stycznia 2009 roku wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 oraz 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wynoszącego co najmniej 15 lat.

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 49 ustawy pomostowej nie zostały uwzględnione następujące okresy zatrudnienia:

-od 09.09.1974 r. do 17.02.1977 r. oraz od 17.12.1978 r. do 28,02.1979 r. w Zakładzie (...) S.A. (od 18.02.1977 r. do 16.12.1978 r.) - zestawiacz mieszanek i roztworów;

- od 06.03.1979 r. do 27.10.1979 r. w Przedsiębiorstwie (...) w P. -blacharz;

- od 20.11.1979 r. do 08.10.1990 r. - Fabryka (...) w P. - spawacz;

- od 09.08.1993 r. do 01.02.2005 r. - (...) - dekarz;

- od 23.05.2007 r. do 31.12.2008 r. - (...) S.A. w P. spawacz, bowiem pracodawcy nie potwierdzili, że w ww. okresach wnioskodawca wykonywał prace wymienione w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Od powyższej decyzji odwołał się wnioskodawca kwestionując jej zasadność.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego, organ rentowy wniósł o jej oddalenie

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. K., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 30 grudnia 2015 roku wniosek o wcześniejszą emeryturę. Wnioskodawca nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego (dowód: wniosek o emeryturę k. 1-8 akt emerytalnych).

Decyzją z dnia 9 lutego 2016 roku, organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pomimo zaliczenia skarżącemu okresu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 19 lat, 1 m- c i 5 dni, albowiem H. K. nie wykazał stażu pracy w wymiarze 25 lat, a jedynie 24 lata, 6 miesięcy i 5 dni (dowód: decyzja ZUS k-19 akt ZUS). Wyrokiem z dnia 24 sierpnia 20116 roku, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. oddalił odwołanie H. K. od powyższej decyzji, w toku postepowania przed sądem skarżący nie przedłożył żadnych dowodów na okoliczność wykazania posiadania 25 lat stażu pracy (dowód: akta sprawy VU 206/16, wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. k-15 akt sprawy VU 206/16).

Organ rentowy uznał, iż ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach w następujących okresach:

-od 09.09.1974 r. do 17.02.1977 r. oraz od 17.12.1978 r. do 28.02.1979 r. w Zakładzie (...) S.A- zestawiacz mieszanek i roztworów (świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 20.08.1990 roku- Wykaz A Dział IV poz.17 pkt 18 k-9 akt ZUS);

- od 06.03.1979 r. do 27.10.1979 r. w Przedsiębiorstwie (...) w P. -blacharz (świadectwo pracy w szczególnych warunkach - Wykaz A Dział IX poz.1 k-10 akt ZUS);

- 01.03.1980-08.10.1990- Fabryka (...) w P. – spawacz blacharz (świadectwo pracy w szczególnych warunkach - Wykaz A Dział IVX poz.12 pkt 10 k-11 akt ZUS);

- od 09.08.1993 r. do 31.12.1998 r. - (...), jako dekarz, przy czym skarżący był zatrudniany w Spółdzielni do dnia 01.01.2005 roku (dowód: świadectwo pracy w szczególnych warunkach - Wykaz A Dział V poz.9 k-7 akt ZUS,

karta przebiegu zatrudnienia k-18, decyzja z dnia 19.02.2016 roku k-19 akt ZUS, świadectwo pracy z dnia 23.11.2015 r.k-7, z dnia 22.01.2016r.k-15, z dnia 28.02.1979 k-4, z dnia 03.11.1979 roku k-5).

W okresie od dnia 23.05.2007 roku do 31.12.2008 roku ubezpieczony zatrudniony był (...) S.A. w P. na stanowisku spawacza (dowód: świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k-19 koperta).

W okresie od dnia 20.01.2015 roku do dnia 19.04.2016 roku ubezpieczony był zatrudniony w PPHU (...) Spółka jawna W. D. Z. D. (dowód: świadectwo pracy k- 23 akt ZUS). Od dnia 14 listopada 2016 roku H. K. jest zatrudniony na czas określony w pełnym wymiarze godzin w Spółce z o.o. (...) w P.(dowód: zaświadczenie koperta k-34a, zeznania ubezpieczonego k-36).

Żaden z pracodawców nie wystawił wnioskodawcy świadectw pracy potwierdzających wykonywanie przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych, zgodnej z art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008 roku Nr 237, poz.1656 ze zm.) (okoliczność bezsporna

W okresie od dnia 9 sierpnia 1993 roku do 1 lutego 2005 roku wnioskodawca był zatrudniony w (...) w P. W okresie od 9 sierpnia 1993 roku do 2001 roku wnioskodawca wykonywał prace blacharza – dekarza dla (...) w P.. H. K. pracował w brygadzie remontowej, zajmującej się naprawą naruszonych konstrukcji dachowych. W okresie od 1993 roku do 2001 roku wnioskodawca pracował w jednej brygadzie z P. J., zatrudnionym w (...) na stanowisku malarza. Wnioskodawca w ramach powierzonych obowiązków wykonywał na dachach naprawy blach, układał papę, lepik, naprawiał rynny i rury spustowe, dokonywał napraw balkonów, włazów, wentylatorów oraz dokonywał ich konserwacji. H. K. pracował przy użyciu giętarko-skrętarki oraz wkrętarki, lutował cyną oraz przy użyciu kwasu. Wszystkie te czynności wykonywał bezpośrednio na dachu, ale tylko jeśli sprzyjała temu pogoda. W okresie zimowym, kiedy pojawiał się śnieg, wszystkie prace wnioskodawca wykonywał w warsztatach i garażach (...). Tam przygotowywał sobie blachę do cięcia, tam lutował, spawał. Prace remontowo- naprawcze wnioskodawca wykonywał zaczynając od dachu schodząc stopniowo w dół, do parteru . Wiele prac wnioskodawca wykonywał również na ziemi ( dowód: zeznania wnioskodawcy H. K. z dnia 17 stycznia 2018 roku k.36 oraz nagranie k.37 od 26.27-35.30 , zeznania świadka P. J. k.35 verte oraz nagranie k.37 od 03.11 do 12.44 akt sprawy.

Pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo pracy dotyczące spornego okresu tj. od 9 sierpnia 1993 roku do 1 lutego 2005 roku, w którym stwierdził, że w tym okresie wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace blacharz – dekarz wymienione w wykazie A dziale V poz. 9 stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 19983 roku Dz. U. Nr 8 , poz. 43 z późn. zm. na stanowisku blacharz – dekarz wymienionym w wykazie A, dział V, poz. 9 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik do uchwały nr (...) Zarządu (...) z dnia 20 maja 1983 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych (...) mieszkaniowych.

(...) nie wystawiła wnioskodawcy świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008 roku Nr 237, poz.1656 ze zm.) ( dowód: świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k.19 akt).

H. K. nie kontynuował po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (okoliczność bezsporna).

Sąd Okręgowy zważył dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje:

odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 965 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5. przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

6. po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych;

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Prawo do emerytury pomostowej zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 i art. 49 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po dniu 1 stycznia 2009 r. W przypadku, kiedy osoba ubiegająca się o to świadczenie nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy "szczególnej" według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do "nowego" świadczenia jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy (okres pracy) można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Innymi słowy brak podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, dziś nie może być tak kwalifikowany ( tak: wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt II UK 164/11, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2014 r., III AUa 2302/13). Takie też stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w wyroku z dnia 19 grudnia 2016 r.,w sprawie sygn. akt III AUa 1391/16, w której stwierdził, iż warunkiem przyznania prawa do emerytury pomostowej dla osoby, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie kontynuowała pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 664) jest uznanie, że dotychczasowy staż pracy w warunkach szczególnych można zakwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Mając więc na uwadze, iż skarżący nie kontynuował po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych winien udowodnić, iż na dzień 1 stycznia 2009 roku legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych, który można zakwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych w wymiarze, co najmniej 15 lat .

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie budzi wątpliwości fakt, iż ubezpieczony legitymuje się okresem 19 lat, 1 miesiąca i 5 dni pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach w następujących okresach: -od 09.09.1974 r. do 17.02.1977 r. oraz od 17.12.1978 r. do 28.02.1979 r. w Zakładzie (...) S.A., gdzie wykonywał pracę zestawiacza mieszanek i roztworów, określoną w Wykazie A Dział IV poz.17 pkt 18 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;

- od 06.03.1979 r. do 27.10.1979 r. w Przedsiębiorstwie (...) w P., gdzie pracował na stanowisku blacharza, określonym w Wykazie A Dział IX poz.1 załącznika do rozporządzenia;

- 01.03.1980-08.10.1990 w Fabryce (...) w P., gdzie był zatrudniony na stanowisku spawacza, które to stanowisko zostało ujęte Wykazie A Dział IVX poz.12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;

- od 09.08.1993 r. do 31.12.1998 r. w (...), gdzie pracował jako dekarz, które to stanowisko ujęto w Wykazie A Dział V poz.9 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W toku niniejszego postepowania skarżący wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków: P. J. oraz G. B., którzy wraz z nim pracowali od dnia 9 sierpnia 1993 roku do 1 lutego 2005 roku w (...) w P. W świetle zeznań świadków nie budzi wątpliwości fakt, iż w przedmiotowym okresie wnioskodawca wykonywał prace blacharza – dekarza dla (...) w P.. H. K. pracował w brygadzie remontowej, zajmującej się naprawą naruszonych konstrukcji dachowych. W okresie od 1993 roku do 2001 roku wnioskodawca pracował w jednej brygadzie z P. J., zatrudnionym w (...) na stanowisku malarza. Wnioskodawca w ramach powierzonych obowiązków wykonywał na dachach naprawy blach, układał papę, lepik, naprawiał rynny i rury spustowe, dokonywał napraw balkonów, włazów, wentylatorów oraz dokonywał ich konserwacji. H. K. pracował przy użyciu giętarko-skrętarki oraz wkrętarki, lutował cyną oraz przy użyciu kwasu. Wszystkie te czynności wykonywał bezpośrednio na dachu, o ile oczywiście pozwalały na to warunki atmosferyczne. W okresie zimowym, wszystkie prace wnioskodawca wykonywał w warsztatach i garażach (...). Tam przygotowywał blachę do cięcia, lutował i spawał.

Wbrew stanowisku ubezpieczonego powyższa praca w żadnym razie nie może być uznana za pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowychj. Wszak prace w szczególnych warunkach – zgodnie z art. 3 ust 1 ustawy o emeryturach pomostowych - to prace związane z czynnikami ryzyka wymienionymi w art. 3 ust 2 ustawy, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy; prace o szczególnym charakterze – zgodnie z art. 3 ustęp 3 ustawy o emeryturach pomostowych - to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy. Podkreślić przy tym należy, iż zakres przedmiotowy prac zaliczanych przez ustawodawcę do prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych jest znacznie węższy, niż ten określony w wykazie takich prac zamieszczonych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 1983r. wydanym na podstawie art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Celem ustawy o emeryturach pomostowych była likwidacja możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę przez niektóre grupy zawodowe. Ustawodawca uznał, że wprowadzone w 1983 r. przepisy regulujące te kwestie (w szczególności rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.) przewidują zbyt szeroką grupę uprawnionych do wcześniejszych świadczeń emerytalnych i niezbędna jest konsekwentna realizacja założeń reformy systemu ubezpieczeń społecznych, co do stopniowej likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę. Wśród prac wymienionych przez ustawodawcę w załączniku nr 1 oraz nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, jako prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, nie zostały wymienione prace wykonywane przez skarżącego tj. prace blacharza, dekarza oraz spawacza. Załącznik nr 1 wykazu prac w szczególnych warunkach w p.28 zawiera co prawda prace przy spawaniu, jednakże są to prace:” bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.)”, a takiej pracy ubezpieczony nie wykonywał.

W kwestionowanych przez ZUS okresach skarżący niewątpliwie wykonywał prace w szczególnych warunkach, ale w rozumieniu w ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, których ustawodawca nie zaliczył do prac w szczególnych warunkach lub charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, uznając odwołanie za nieuzasadnione, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.