Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku Z. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 17 października 2016 r.

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy Z. P. prawo do emerytury z dniem 1 września 2016 roku.

Sygn. akt V U 1110/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 października 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił Z. P. prawa do emerytury, z uwagi na brak 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Od decyzji powyższej odwołanie w dniu 5 września 2016 roku złożył wnioskodawca wskazując, że w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w S. wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Organ rentowy do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 4 lutego 1976 roku do 30 czerwca 1988 roku, od 1 lipca 1988 roku do 31 grudnia 1989 roku oraz od 1 lutego 1990 roku do 25 czerwca 1993 roku na stanowiskach ślusarz konstrukcji metalowych, ślusarz, ślusarz konstrukcji-spawacz, frezer oraz monter konstrukcji ponieważ analiza całości przedłożonych przez ubezpieczonego dowodów nie potwierdza zatrudnienia na stanowisku spawacza.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. P., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 28 września 2016 roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, jednakże wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 25 lat, 8 miesięcy i 8 dni. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia.

(dowód: decyzja z dnia 17 października 2016 roku, k. 26 akt emerytalnych)

Wnioskodawca od 4 lutego 1976 roku do 25 czerwca 1993 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w S., które dnia 1 stycznia 1991 roku zmieniło nazwę na Przedsiębiorstwo Budowlano (...) S.A. w S., gdzie obejmował stanowiska:

- od 4 lutego 1976 do 30 listopada 1982 roku jako ślusarz konstrukcji metalowych,

- od 1 grudnia 1983 roku do 31 sierpnia 1984 roku jako ślusarz,

- od 1 września 1984 roku do 30 czerwca 1985 roku jako ślusarza konstrukcji metalowych,

- od dnia 1 lipca 1985 roku do 2 grudnia 1985, jako spawacz na budowie eksportowej w B.,

- od 3 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1988 roku jako ślusarz konstrukcji metalowych,

- od 1 lipca 1988 roku do 31 stycznia 1989 roku jako frezer na budowie eksportowej w B.,

- od 1 lutego 1990 roku do 30 kwietnia 1990 roku jako ślusarz konstrukcji – spawacz,

- od 1 maja 1990 roku do 31 grudnia 1990 roku jako monter konstrukcji,

- od 1 stycznia 1991 roku do 31 czerwca 1991 roku jako ślusarz konstrukcji,

- od 1 lipca 1991 roku do 25 czerwca 1993 roku jako ślusarz spawacz.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1990 roku, k. 9 akt kapitałowych, świadectwo pracy z dnia 25 czerwca 1993 roku, k. 11 akt kapitałowych, umowa o prace , k. 10, 11, 12, 13, 17 akt emerytalnych, umowa o pracę z dnia 14 listopada 1978 roku, k. 14 akt emerytalnych, angaż z dnia 9 sierpnia 1983 roku, k. 21 akt emerytalnych, świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1989 roku, akta osobowe, angaż, k. 23 akt emerytalnych, wewnętrzne świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1989 roku, akta osobowe, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 9 marca 2017 roku od minuty 15:26 do minuty 24:43, protokół z rozprawy, k. 19-20v akt sprawy)

Wnioskodawca od dnia 27 października 1976 roku do 16 października 1978 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową.

(dowód: książeczka wojskowa, k .7 akt rentowych)

Dnia 2 lipca 1981 roku skarżący ukończył kurs podstawowego spawania elektrycznego, a dnia 17 listopada 1990 roku podstawowy kurs spawania w osłonie CO.

(dowód: książeczka spawalnicza, akta osobowe)

W okresie od podjęcia zatrudnienia dnia 4 lutego 1976 roku w Przedsiębiorstwie (...) w S. do końca okresu zatrudnienia 25 czerwca 1993 roku ubezpieczony pracował na budowach hal hut szkła.

Od 4 lutego 1976 roku do 1981 roku do obowiązków skarżącego należało montowanie konstrukcji stalowych na wysokości. Skarżący montował konstrukcje o wysokości od 15 do 20 metrów. Wnioskodawca docinał konstrukcje palnikiem acetylenowotlenowym oraz dokręcał elementy za pomocą śrub.

Po ukończeniu podstawowego kursu spawalniczego dnia 2 lipca 1981 roku, do końca zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), skarżący pracował przy montażu konstrukcji na wysokości wyłącznie za pomocą spawarki. Wnioskodawca spawał na gotowo konstrukcje, które wcześniej zostały sczepione wstępnie przez montażystów. Spawanie rozpoczynało się od poziomów poniżej ziemi w głębokich wykopach i wraz z wznoszeniem się budynku, a wraz z nim konstrukcji metalowych, było wykonywane na wyższej wysokości, do 15 metrów.

Wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie miał innych obowiązków.

Ubezpieczony w okresie od dnia 1 lipca 1985 roku do dnia 2 grudnia 1985 pracował na budowie eksportowej w B., a w okresie od 1 lipca 1988 roku do 31 stycznia 1989 roku w B..

(dowód: zeznania świadka M. J. na rozprawie w dniu 9 marca 2017 roku od minuty 4:41 do minuty 7:19, protokół z rozprawy, k. 19-20v akt sprawy, zeznania świadka C. M. na rozprawie w dniu 9 marca 2017 roku od minuty 7:19 do minuty 11:34, protokół z rozprawy, k. 19-20v akt sprawy, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 9 marca 2017 roku od minuty 15:261 do minuty 24:43, protokół z rozprawy, k. 19-20v akt sprawy, wewnętrzne świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1989 roku, karta obiegowa zmiany, akta osobowe)

Z. P. nie posiada świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych za sporny okres zatrudnienia.

(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

-

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne i otoczenia.

Prawidłowe rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach nie jest możliwe bez wnikliwej analizy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z zestawienia § 1 i 2 tegoż rozporządzenia wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w S. ((...)był niesporny w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach osobowych i emerytalnych. Spornym pozostawał charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w tj. od 4 lutego 1976 roku do 25 czerwca 1993 roku, czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie. Stało się tak dlatego, że wnioskodawca nie dysponował świadectwem pracy w szczególnych warunkach za ten okres zatrudnienia.

Wobec powyższego na wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca sprostał temu obowiązkowi.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało wprawdzie, że w dokumentach pracowniczych z tego okresu stanowisko wnioskodawcy jest określane jako ślusarz konstrukcji metalowych, ślusarz, ślusarz konstrukcji-spawacz, frezer oraz monter konstrukcji, nie mniej o szczególnych warunkach pracy nie decyduje nazwa stanowiska – jak chce organ rentowy – ale rodzaj rzeczywiście wykonywanej pracy. Charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w spornym okresie Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków: M. J. oraz C. M., którzy w spornym okresie pracowali razem ze Z. P., w związku z tym należy uznać, że dysponują oni bezpośrednią, szczegółową, a co za tym idzie wiarygodną wiedzą co do zakresu obowiązków wnioskodawcy oraz warunków w jakich jego praca była świadczona. Co więcej, świadek M. J. przez cały okres zatrudnienia Z. P. w Przedsiębiorstwie (...) pracował na tożsamym stanowisku co skarżący i wykonywał te same prace.

W okresie od 4 lutego 1976 roku do roku 1981 praca wnioskodawcy polegała na montowaniu konstrukcji stalowych na wysokości około 15 metrów. W ramach pracy ubezpieczony docinał konstrukcje metalowe palnikiem acetylenowotlenowym oraz dokręcał je za pomocą śrub.

W okresie od 1981 roku tj. od ukończenia podstawowego kursu spawalniczego do końca zatrudnienia w Przedsiębiorstwie, za wyjątkiem pracy na budowach eksportowych w B. w okresach od 2 lipca 1985 roku do 2 grudnia 1985 roku oraz w B. od 1 lipca 1988 roku do 31 stycznia 1989 roku, Z. P. montował konstrukcje metalowe wyłącznie za pomocą spawarki. Ubezpieczony spawał na gotowo konstrukcje metalowe, które wcześniej zostały sczepione wstępnie przez montażystów. Spawanie odbywało się od poziomów poniżej ziemi, w głębokich wykopach, w górę wraz z wznoszeniem się budynku, a wraz z nim konstrukcji metalowych, do wysokości ok. 15 metrów.

Praca montera konstrukcji stalowych różniła się od pracy spawacza takich konstrukcji tylko tym, że monter musiał zamontować konstrukcję stalową na wysokości za pomocą śrub lub spawania (spawanie miało charakter doraźny, celem docięcia metalowych elementów palnikiem acetylenowtlenowym), a spawacz zajmował się wyłącznie montowaniem konstrukcji przy pomocy spawania.

Wobec tego Sąd uznał, że w okresie od 4 lutego 1976 roku do 1 lipca 1985 roku, od 3 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1988 roku, od 1 lutego 1990 roku do 25 czerwca 1993 roku do podstawowych obowiązków należało spawanie gazowe lub elektryczne konstrukcji stalowych oraz ich montaż na wysokości.

Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości ustawodawca zalicza do prac w warunkach szczególnych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w Wykazie A Dziale V(W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych), poz. 5, a prace przy spawaniu w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 - prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Sąd nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów przebywania na budowach eksportowych w B. od 2 lipca 1985 roku do 2 grudnia 1985 roku oraz w B. od 1 lipca 1988 roku do 31 stycznia 1989 roku, gdyż nie przedstawił on dowodów pozwalających ustalić charakter wykonywanej w tym okresie pracy, a co za tym idzie uznać, iż w okresach tych świadczył pracę stale, w pełnym wymiarze czas pracy w warunkach szczególnych. Ani bowiem zeznania świadków ani dokumentacja zawarta w aktach osobowych ubezpieczonego oraz w aktach sprawy nie pozwoliła na ustalenie jakie czynności należały do obowiązków Z. P. w tych okresach.

Wobec powyższego Sąd uznał, że wnioskodawca zarówno w początkowym okresie swojego zatrudnienia od 4 lutego 1976 roku, przed nabyciem uprawnień spawalniczych w 1981 roku, jako monter konstrukcji metalowych na wysokości, jak również po ukończeniu kursu spawalniczego, jako monter-spawacz, do końca zatrudnienia, z wyjątkiem okresu pracy na budowach eksportowych w B. i B., wykonywał prace w warunkach szczególnych.

Dlatego też Sąd Okręgowy zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia od 4 lutego 1976 roku do 1 lipca 1985 roku, od 3 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1988 roku, od 1 lutego 1990 roku do 25 czerwca 1993 roku, który łącznie stanowi okres 15 lat, 4 miesiące i 22 dni.

Biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca spełnił jednocześnie pozostałe wymagane przepisami rozporządzenia warunki do nabycia emerytury, to jest osiągnął wiek emerytalny (60 lat) oraz wymagany okres zatrudnienia (25 lat), należy uznać, że wydana przez organ rentowy decyzja jest błędna, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z dniem 1 września 2016 roku tj. z 1 dniem miesiąca, w którym wnioskodawca złożył wniosek emerytalny, gdyż była to ostatnia przesłanka, od spełnienia której zależało jego prawo do emerytury.

Z tych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.