Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Mastalerz

Protokolant st. sekr. sądowy Ilona Królikiewicz

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o ustalenie kapitału początkowego

na skutek odwołania A. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 3 października 2017r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 1157/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 października 2017 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawczyni A. B. (1) ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku, ponieważ przedłożone dowody nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego.

W odwołaniu z dnia 8 listopada 2017 roku A. B. (1) wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i dokonanie ponownego ustalenia kapitału początkowego poprzez przyjęcie wynagrodzenia w wysokości średniej krajowej za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B. za lata 1974 – 1983. Ubezpieczona podniosła, że nie powinna ponosić odpowiedzialności za to, że nie zachowały się dokumenty płacowe z tego okresu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. ZUS stwierdził, że brak jest podstaw do ponownego przeliczenia wymiaru kapitału początkowego, ponieważ najkorzystniejszy jest wskaźnik w wysokości 72,66 %, ustalony decyzją z dnia 28 lutego 2005 roku.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2018 roku A. B. (1) wniosła o przeliczenie kapitału początkowego poprzez przyjęcie wynagrodzeń w takich kwotach, jakie otrzymywała jej współpracownica M. K. (1).

Na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2018 roku A. B. (1) wskazała, że domaga się ponownego obliczania wynagrodzeń osiąganych przez nią w latach 1974 – 1979.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Decyzją z dnia 28 lutego 2005 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił na dzień 1 stycznia 1999 roku kapitał początkowy A. B. (2) z domu M., urodzonej w dniu (...), na kwotę 116 095,32 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął:

- wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 72,66 %,

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 887,10 zł, obliczoną przez pomnożenia ww. wskaźnika przez kwotę bazową, to jest 1220,89 zł,

- okresy składkowe wynoszące 22 lata, 7 miesięcy i 15 dni, to jest 271 miesięcy,

- okresy nieskładkowe wynoszące 3 lata, 7 miesięcy, 23 dni, to jest 43 miesiące,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynoszący 93,09 %,

- średnie dalsze trwanie życia wynoszące 209 miesięcy.

Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniósł 116 095,32 zł.

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru ubezpieczonej organ rentowy przyjął wynagrodzenia osiągane przez nią w następujących latach:

- 1984 r. – 161 006 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 79,68 %

- 1985 r. – 169 068 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 70,43 %,

- 1986 r. – 212 796 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 73,60 %,

- 1987 r. - 255 328 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 72,91 %,

- 1988 r. – 482 013 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 75,66 %,

- 1989 r. – 1 860 544 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 74,99 %,

- 1990 r. – 7 577 919 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 61,33 %.

Średnia arytmetyczna współczynników odzwierciedlających stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za ww. lata kalendarzowe wyniosła 72,66 %.

(dowód: decyzja o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 28 lutego 2005 roku, k. 38 – 39 akt kapitałowych)

Decyzją z dnia 29 listopada 2012 roku organ rentowy ponownie ustalił na dzień 1 stycznia 1999 roku wartość kapitału początkowego wnioskodawczyni w wysokości 116 693,06 zł. ZUS przyjął wyższy od poprzednio ustalonego okres składkowy wnioskodawczyni wynoszący 22 lata, 8 miesięcy i 15 dni, to jest 272 miesięcy.

(dowód: decyzja z dnia 29 listopada 2012 roku, k. 42 – 44 akt kapitałowych)

Kolejną decyzją z dnia 19 listopada 2015 roku organ rentowy ponownie ustalił na dzień 1 stycznia 1999 r. kapitał początkowy wnioskodawczyni. Okresy opieki nad dzieckiem zostały przeliczone przy zastosowaniu art. 174 ust. 2a ustawy powołanej w pkt 1 przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok. Wartość kapitału początkowego wzrosła do kwoty 119 844,78 zł.

(dowód: decyzja z dnia 19 listopada 2015 roku, k. 50 akt kapitałowych)

W dniu 8 września 2017 roku A. B. (1) wniosła o ponowne przeliczenie kapitału początkowego. Do wniosku załączyła:

a) świadectwo pracy z dnia 31 sierpnia 2017 roku, w którym wskazano, że w okresie od dnia 1 kwietnia 1997 roku do dnia 31 sierpnia 2017 roku pracowała w wymiarze pełnego etatu w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Finansów, ostatnio w (...) w Ł., miejsce świadczenia pracy (...) w B. wraz z wyszczególnieniem okresów nieskładkowych przypadających po dniu 31 grudnia 1998 roku,

b) legitymacja ubezpieczeniową, w której wskazano, że:

- w okresie od dnia 16 października 1972 roku do dnia 31 grudnia 1972 roku, będąc zatrudnioną w (...) w B. osiągnęła wynagrodzenie wynoszące 2 875 zł,

- w okresie od dnia 1 stycznia 1973 roku do dnia 28 lutego 1973 roku, będąc zatrudnioną w (...) w B. osiągnęła wynagrodzenie wynoszące 2 300 zł,

- w okresie od dnia 1 marca 1973 roku do dnia 30 kwietnia 1973 roku, będąc zatrudnioną w (...) w B. osiągnęła wynagrodzenie wynoszące 2 600 zł,

- w okresie od dnia 1 maja 1973 roku do dnia 30 kwietnia 1974 roku, będąc zatrudnioną w (...) w B. osiągnęła wynagrodzenie wynoszące 19 200 zł,

- w okresie od dnia 1 maja 1974 roku do dnia 15 maja 1974 roku, będąc zatrudnioną w (...) w B. osiągnęła wynagrodzenie wynoszące 2000 zł,

- w okresie od dnia 2 maja 1983 roku do 30 czerwca 1996 roku, będąc zatrudnioną w Przedsiębiorstwie (...) w B. osiągnęła następujące wynagrodzenia: za okres od dnia 2 maja 1983 roku do dnia 31 grudnia 1983 roku – 80 354 zł, za rok 1984 – 148 316 zł, za rok 1985 – 173 068 zł, za rok 1986 – 212 796 zł, za rok 1987 – 255 328 zł, za rok 1988 – 428 013 zł, za rok 1989 – 1 860 544 zł, za rok 1990 – 7 577 919 zł, za rok 1991 – 13 016 500 zł, za rok 1992 – 22 999 500 zł, za rok 1993 – 27 601 400 zł, za rok 1994 – 31 462 200 zł, za rok 1995 – 4 629,83 zł, za okres od dnia 1 stycznia 1996 roku do dnia 30 czerwca 1996 roku – 2 785,04 zł,

- angaż z dnia 21 kwietnia 1973 roku, w którym wskazano, że od dnia 1 maja 1973 roku osiągała wynagrodzenie wynoszące 1 600 zł miesięcznie.

(dowód: świadectwa pracy: z dnia 30 kwietnia 1976 roku, k. 21, z dnia 2 maja 1974 roku, k. 22, z dnia 28 sierpnia 1974 roku, k. 23, z dnia 5 grudnia 2016 roku, k. 25, wniosek o przeliczenie kapitału początkowego z dnia 8 września 2017 roku wraz z załącznikami, k. 56 akt kapitałowych)

W okresie od dnia 16 maja 1974 roku do dnia 30 czerwca 1996 roku A. B. (1) była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy ma stanowiskach pomocy magazyniera, referenta d.s. rozliczeń transportu, inspektora ds. rozliczeń i specjalisty ds. rozliczeń ekspl. w Przedsiębiorstwie (...) w B. (wcześniej (...)– Zakład (...) w B., (...) Przedsiębiorstwo (...) w K.), w tym w okresie od dnia 26 czerwca 1980 roku do dnia 1 maja 1983 roku korzystała z urlopu wychowawczego. Początkowo wnioskodawczyni zajmowała stanowisko pomocnicy magazyniera i otrzymywała wynagrodzenie wg stawki godzinowej 9,50 zł. Od dnia 1 lipca 1974 roku A. B. (2) zajmowała stanowisko referenta ds. rozliczeń transportu za wynagrodzeniem 1 900 zł miesięcznie. Angażem z dnia 1 marca 1976 roku pracodawca powierzył wnioskodawczyni stanowisko starszego referenta z uposażeniem podstawowym w wysokości 2 500 zł miesięcznie.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 1 lipca 1996 roku, k. 25, angaże: z dnia 16 maja 1974 roku, k. 45, z dnia 26 czerwca 1974 roku, k. 44, z dnia 1 marca 1976 roku, k. 43,

akt kapitałowych)

W okresie od dnia 1 kwietnia 1975 roku do dnia 30 czerwca 1987 roku M. K. (1) była zatrudniona w Przedsiębiorstwie (...) w B.. Dla obliczenia wysokości kapitału początkowego M. K. (1), ZUS przyjął następujące wynagrodzenia:

- za rok 1974 – 8 338 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 32,92 %,

- za rok 1975 – 29 708 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 63,27 %,

- za rok 1976 – 20 172, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 47,12 %,

- za rok 1977 – 19 855, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 39,27 %,

- za rok 1978 – 28 565, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 64,95 %

Wysokości podstaw wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych w ww. Przedsiębiorstwie różniły się od siebie. Ponadto zatrudnieni otrzymywali wynagrodzenia za nadgodziny, premie uznaniowe i dodatki w różnych kwotach.

(dowód: zeznania świadków: M. K. (1), nagranie od minuty 3:16 do minuty 20:52, częściowo M. S., nagranie od minuty 20:52 do minuty 31:37, M. T., nagranie od minuty 31:37 do minuty 40:48, protokół z rozprawy z dnia 20 sierpnia 2018 roku, k. 59 – 60v akt sprawy, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru M. K. (1), k. 66 akt kapitałowych M. K.)

Zaskarżoną decyzją z dnia 3 października 2017 roku organ rentowy odmówił wnioskodawczyni przeliczenia kapitału początkowego, podnosząc, że przedłożone przez ubezpieczoną dokumenty nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego. W konsekwencji nadal najkorzystniejszy był wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z lat 1984 – 1990. Zakład przyjął następujące wynagrodzenia ubezpieczonej:

- za rok 1972 w wysokości 6 742 zł, stanowiące sumę wynagrodzeń osiągniętych przez wnioskodawczynię w (...) w B. (2 875 zł) i w (...) Spółdzielni Pracy w B. (3 867 zł), stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 33,59 %,

- za rok 1973 w wysokości 16 800 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 50,04 %,

- za rok 1974 w wysokości 21 000 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 54,95 %,

- za rok 1975 w wysokości 25 200 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 54,95 %,

- za rok 1976 w wysokości 29 200 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 56,84 %,

- za rok 1977 w wysokości 30 000 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 54,40 %,

- za rok 1978 w wysokości 30 000 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 51,16 %,

- za rok 1979 w wysokości 30 000 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 46,93 %,

- za rok 1980 w wysokości 14 583 zł, stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy: 40,24 %.

Organ rentowy uwzględnił treść wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej, angażach oraz karcie zasiłkowej wnioskodawczyni. Stosunek wynagrodzenia dochodu do przeciętnego wynagrodzenia wnioskodawczyni za ww. lata zatrudnienia wnioskodawczyni jest w każdym przypadku niższy od tych przyjętych do wskaźników wysokości podstawy wymiaru przyjętego w decyzji z dnia 28 lutego 2005 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru za 20 lat od 1974 roku do 1998 roku wyniósł 62,27 %, a za 10 lat od 1984 do 1993 roku – 69,29%.

(dowód: wykaz wyprowadzonych dochodów ubezpieczonego, k. 33 – 34, wykaz wprowadzonych dochodów ubezpieczonego, k. 58v – 60, decyzja z dnia 3 października 2017 roku, k. 61 akt kapitałowych, karta zasiłkowa, k. 18 – 20, zeznania wnioskodawczyni, nagranie od minuty 4:22 do minuty 7:36, protokół z rozprawy z dnia 20 marca 2018 roku, k. 53 – 54, w związku z nagraniem od minuty od 42:39 do minuty 53:16, protokół z rozprawy z dnia 20 sierpnia 2018 roku, k. 60v akt sprawy)

Brak jest dokumentacji płacowej z okresu zatrudnienia wnioskodawczyni od dnia 16 maja 1974 roku do dnia 25 czerwca 1980 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B..

(dowód: pismo (...) (...) w Ł., Archiwum Zakładowe z dnia 9 września 2017 roku, k. 6 akt sprawy)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni jako bezzasadne podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności Sąd ustalił zakres zaskarżenia przedmiotowej decyzji. W ostatecznie zmodyfikowanym odwołaniu wnioskodawczyni wywodziła, że domaga się ponownego obliczenia wynagrodzeń z lat 1974 – 1979, kiedy to była zatrudniona w Przedsiębiorstwie (...) w B.. Początkowo ubezpieczona domagała się przeliczenia swych zarobków z uwzględnieniem rocznego przeciętnego wynagrodzenia, by ostatecznie wnosić o stwierdzenie, że osiągała dochody takie same, jak jej współpracownica M. K. (1). Sąd ostatecznie uznał, że ubezpieczona domaga się przeliczenia wysokości osiąganych wynagrodzeń za okres od dnia 16 maja 1974 roku, to jest od dnia podjęcia przez wnioskodawczynię zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B. do dnia 25 czerwca 1980 roku, to jest do ostatniego dnia przypadającego przed rozpoczęciem przez ubezpieczoną urlopu wychowawczego. To bowiem za ten okres brak było zaświadczeń o wysokości osiąganego przez skarżącą wynagrodzenia. Ubezpieczona przedłożyła nowy materiał dowodowy w postaci kserokopii legitymacji ubezpieczeniowej i angaży, w których wskazano stawki osiąganego wynagrodzenia w spornym okresie.

W zaskarżonej decyzji organ rentowy dokonał przeliczenia wynagrodzeń osiąganego przez ubezpieczoną w spornym okresie od dnia 16 maja 1974 roku do dnia 25 czerwca 1980 roku z uwzględnieniem treści wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej, angażach oraz karcie zasiłkowej. Należy podkreślić, że ZUS nie przyjął za sporny okres wynagrodzeń minimalnych, ale wysokość uposażeń osiąganych przez ubezpieczoną wynikających z zapisów widniejących w ww. dokumentacji. Zakład odmówił ubezpieczonej dokonania przeliczenia kapitału początkowego, albowiem stosunek dochodu do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy w latach 1972 – 1980 w każdym przypadku był niższy niż przyjęty decyzją z dnia 28 lutego 2005 roku wskaźnik w wysokości 72,66 %. Co więcej wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru za najkorzystniejsze 20 lat z okresu od 1974 roku do 1998 roku oraz najkorzystniejsze dziesięciolecie 1984 – 1993 dały współczynniki 62,27% i 69,29 %. Przyjęcie takich współczynników byłoby dla skarżącej mniej korzystne.

Stosownie do art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.) kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. W myśl zaś art. 174 ust. 2 powołanej ustawy, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12,
w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (art. 174 ust. 2).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 roku (art. 174 ust. 3). Jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu (art. 174 ust. 3b).

W myśl art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, stosowanego odpowiednio:

- podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176 (ust. 1);

- jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (ust. 2a),

- na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu (ust. 6).

Środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego, w myśl § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno- rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412), są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Jak wynika z § 22 ust. 1 tego rozporządzenia, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: 1) legitymacja ubezpieczeniowa; 2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w k.p.c. Ograniczenia dowodowe zawarte w ww. rozporządzeniu dotyczą bowiem wyłącznie postępowania przed tymi organami. Nie mają więc zastosowania w postępowaniu sądowym, opartym na zasadzie swobodnej oceny dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006 roku, sygn. akt I UK 179/06, LEX nr 342283).

Należy przy tym zauważyć, że w przypadku braku dokumentacji płacowej istnieje możliwość ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonego w oparciu o dokumentację zastępczą znajdującą się w aktach osobowych, taką jak umowy o pracę czy angaże, w których zawarte są dane dotyczące wynagrodzenia. W takim jednak wypadku uwzględnić można tylko takie składniki, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18.01.2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

W myśl art. 15 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (ust. 2a).

Transponując powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, że brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, że w okresie zatrudnienia od dnia 16 maja 1974 roku do dnia 25 czerwca 1980 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie, czy to w kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia, czy w kwocie takiej samej jak jej współpracownica M. K. (1). Z dokumentacji pracowniczej zgromadzonej na potrzeby postępowania nie wynikało bowiem, aby ubezpieczona osiągała wynagrodzenie w takiej wysokości. Co więcej, skarżąca nie przedstawiła żadnych dowodów na tą okoliczność. Należy podkreślić, że pomimo braku ograniczeń dowodowych w postępowaniu przed sądami z zakresu ubezpieczeń społecznych wysokość zarobków, stanowiących podstawę do wyliczenia składki na ubezpieczenia społeczne, nie może być ustalana w sposób hipotetyczny, oparty jedynie na domniemaniu. Rzeczą sądu jest tutaj dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczoną w danym okresie. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe wykazane muszą być w sposób nie budzący wątpliwości w ściśle określonej kwotowo wysokości.

Wyjaśnienia skarżącej, jakoby osiągała ona uposażenie równe co najmniej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu nie były dla Sądu wiarygodne, bo niepoparte żadnymi dowodami z dokumentacji. Nieprzekonujące dla Sądu były także twierdzenia ubezpieczonej, jakoby osiągała ona takie same wynagrodzenia jak jej współpracownica M. K. (1). Żądanie przeliczenia wynagrodzeń według tych osiąganych przez M. K. było dla Sądu tym bardziej niezrozumiałe, że w latach 1974 i 1976 – 1977 wnioskodawczyni osiągała wyższe wynagrodzenie niż jej współpracownica. Tym samym ubezpieczona sformułowała niekorzystny dla siebie wniosek, co nie mogło doprowadzić do zmiany wysokości kapitału początkowego. Organ rentowy nie może bowiem zmienić wartość wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego, przyjmując niższy współczynnik. Co więcej zeznający w sprawie świadkowie M. K. (1) i M. T. potwierdzili okoliczność, że pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych Przedsiębiorstwie (...) w B. otrzymywali wynagrodzenia, premie i dodatki w różnych kwotach. Co więcej, zdarzało się, że pracowali w nadgodzinach, a to również miało wpływ na zróżnicowanie wysokości osiąganych dochodów. Sąd nie uwzględnił częściowo zeznań M. S. i samej wnioskodawczyni, które podnosiły, jakoby wszyscy urzędnicy mieli podstawę wynagrodzenia w tej samej wysokości. Takie twierdzenia były bowiem sprzeczne z zeznaniami M. K. (1) i M. T., które Sąd uznał za wiarygodne, spójne i przekonujące. Co więcej zeznania M. S. i wnioskodawczyni były sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Nie sposób bowiem uznać, żeby wynagrodzenia pracowników kształtowały się na tym samym poziomie, bez względu na rodzaj zajmowanego stanowiska, staż pracy, czy umiejętności. Dlatego też żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia nie miała dokumentacja dotycząca zarobków osiąganych przez M. K. (1) i M. T..

Konkludując, brak było jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia roszczeń wnioskodawczyni. Uznanie, że osiągała ona zarobki w wysokości przeciętnego rocznego wynagrodzenia było pozbawione podstawy prawnej. Z kolei zrównanie wysokości jej wynagrodzeń z zarobkami M. K. (1) implikowałoby dla niej niekorzystne skutki w zakresie obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru. Dodać należy, ze organ rentowy uwzględnił przedłożoną przez skarżącą dokumentację, jednakże nie powoduje ona wzrostu wysokości tego wskaźnika. Niewątpliwie najwyższe wynagrodzenia ubezpieczona osiągała w latach 1984 – 1990 i zmiana decyzji organu rentowego w tym zakresie spowodowałaby wyliczenie kapitału początkowego w kwocie niższej niż ustalona zaskarżoną decyzją.

Wracając zaś do formułowanego przez wnioskodawczynię początkowo żądania przeliczenia zarobków osiąganych w spornym okresie zatrudnienia od dnia 16 maja 1974 roku do dnia 25 czerwca 1980 roku z uwzględnieniem rocznego przeciętnego wynagrodzenia, podnieść należy, że wykazanie konkretnych zarobków w celu obliczenia wysokości świadczeń emerytalnych nie może być dokonane w sposób przybliżony na zasadzie uprawdopodobnienia. Prawo do świadczenia emerytalnego lub wysokość tego świadczenia wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych oraz precyzyjnych - potwierdzających czy uprawdopodobniających w stopniu graniczącym z pewnością nie tylko fakt zatrudnienia, ale i pozostałe okoliczności związane ze świadczeniem pracy i wysokością uzyskiwanego wynagrodzenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2017 roku, sygn. akt III AUa 836/16. Dlatego też organ rentowy prawidłowo obliczył sumy wynagrodzeń ubezpieczonej za dane lata z uwzględnieniem zgromadzonej dokumentacji pracowniczej. Twierdzenia samej skarżącej jako niepoparte żadnymi dowodami nie zasługiwały bowiem na uwzględnienie.

Mając na uwadze wyżej podniesione okoliczności, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.