Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku Z. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania Z. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 9 maja 2014 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 5177/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy Z. P. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na brak wymaganego 40-letniego stażu ubezpieczeniowego.

W odwołaniu z dnia 3 czerwca 2014 roku Z. P. wniósł o zmianę decyzji i przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego. Podniósł, że organ rentowy bezzasadnie nie zaliczył mu do stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym należącym do jego dziadków i rodziców.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca Z. P. urodzony (...), złożył
w dniu 7 marca 2014 roku wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

(dowód: wniosek k. 1-2 w aktach ZUS)

W dniu 12 października 2012 roku stosunek pracy wnioskodawcy Z. P. z pracodawcą D. S. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Handel (...) w Z. został rozwiązany na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 za wypowiedzeniem przez zakład pracy. Przyczyną wypowiedzenia była likwidacja stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych zakładu pracy. Wnioskodawca był tam zatrudniony od 1 września 2011 roku do 12 października 2012 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku sprzedawcy.

(dowód: świadectwo pracy k. 26 w aktach ZUS, wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 12 września 2012r. – k. 27 w aktach ZUS))

Wnioskodawca od 16 października 2012 roku zarejestrowany jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w B. jako osoba bezrobotna. Od dnia 24 października 2012 roku do dnia 23 października 2013 roku pobierał zasiłek dla bezrobotnych. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych wnioskodawca nie odmówił przyjęcia propozycji pracy.

(dowód: zaświadczenie z dnia 5.03.2014 r. k. 28 w aktach ZUS)

Do dnia rozwiązania stosunku pracy wnioskodawca uzyskał staż pracy wynoszący 35 lat, 4 miesiące i 14 dni, co jest sumą okresów składkowych - 34 lata 10 miesięcy i 3 dni oraz okresów nieskładkowych - 6 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych.

Do stażu ogólnego organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy okresów pracy w gospodarstwie rolnym dziadków oraz rodziców od dnia 22 października 1969 roku do dnia 23 października 1972 roku oraz od dnia 16 października 1974 roku do dnia 13 lutego 1976 roku.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 13 czerwca 2014 r. k. 42 w aktach ZUS)

Wnioskodawca od urodzenia zamieszkiwał w Z. przy ul. (...) na działce siedliskowej o powierzchni 0,3719 ha należącej pierwotnie do jego dziadków : I. i J. małżonków Z., a od dnia 4 listopada 1971r. do jego rodziców D. i C. małżonków P.. Rodzice wnioskodawcy stali się właścicielami tej nieruchomości w drodze uwłaszczenia z dniem 4 listopada 1971r. na podstawie aktu własności ziemi z dnia 23 marca 1976r. nr (...) (...). Wnioskodawca zamieszkiwał tam z dziadkami, rodzicami oraz starszą siostrą U. M. (ur. w (...)r.).

(dowód: zaświadczenie Starosty (...) z dnia 25 lutego 2014r. – k. 10 akt ZUS, zaświadczenie o zameldowaniu z dnia 19 lutego 2014r. – k. 12 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy - protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 38.40 do minuty 58.52)

Dziadkowie wnioskodawcy od 1967r. do śmierci posiadali gospodarstwo rolne położone w K. - K. o powierzchni 4,33 ha, 2,2431 ha i 0,5179 ha oraz gospodarstwo rolne położone w Z. przy ul. (...) o powierzchni 1 ha i (...) o powierzchni 3 ha. Dziadek wnioskodawcy zmarł w 1974r., a babcia w 1984r.

(dowód: zaświadczenie Starosty (...) z dnia 17 lutego 2014r. – k. 11 akt ZUS, zaświadczenie Starosty (...) z dnia 25 lutego 2014r. – k. 13 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy -protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 38.40 do minuty 58.52)

Rodzice wnioskodawcy nie pracowali zawodowo, pracowali tylko w gospodarstwie rolnym aż do śmierci. Ojciec wnioskodawcy zmarł w 1986 roku a matka w 1995 roku. Siostra wnioskodawcy U. M. w latach 1966-1969 nie mieszkała w rodzinnym gospodarstwie, gdyż uczęszczała do szkoły zawodowej w S. i zamieszkała w internacie, a następnie po ukończeniu szkoły przez rok czasu pracowała i mieszkała w S.. W 1970 roku U. M. wróciła do rodzinnego domu i podjęła pracę w Ł. jako szwaczka pracując od godz. 7.00 do 15.00.

Na działce siedliskowej przy ul. (...) w Z. rodzice wnioskodawcy w spornym okresie 1969-1976 posiadali dwie szklarnie – jedną większą oraz drugą mniejszą, a także tunel foliowy. W szklarniach tych sadzili sałatę, pomidory, chryzantemy. Duża szklarnia była wykorzystywana każdego roku w okresie od marca do połowy listopada. Natomiast na polu rodzice wnioskodawcy uprawiali przede wszystkim warzywa: marchew, pietruszkę, seler oraz zboże. Rodzice wnioskodawcy posiadali jednego konia, jedną krowę oraz kury. Ich gospodarstwo nie było zmechanizowane.

W latach 1968-1970 wnioskodawca uczęszczał do szkoły zawodowej w O. koło Ł.. Szkoła była oddalona od jego miejsca zamieszkania o 16km. Droga do szkoły i ze szkoły zajmowała wnioskodawcy 1 godzinę. Wnioskodawca wychodził z domu rano przed godziną 7.00. Lekcje trwały średnio do 13.00-14.00 godziny. Po szkole wracał do domu około godziny 15.00.

W sezonie ( tj. w okresie od marca do listopada) wnioskodawca w trakcie roku szkolnego pomagał rodzicom przy pracy przy warzywach hodowanych w szklarniach. Podlewał warzywa, pielił je, czyścił pomidory z bocznych pędów, sprzedawał warzywa na targu. Poza tym wraz z ojcem pomagał dziadkowi przy pracy w gospodarstwie rolnym położonym z Z.. Wnioskodawca nie pracował w gospodarstwie rolnym dziadków położonym w K.-K.. Średnio praca w gospodarstwie zajmowała wnioskodawcy około 3 godziny każdego dnia. W gospodarstwie rodziców pracowała także siostra wnioskodawcy U. M. od 1970r. do 1975r. W gospodarstwie dziadków pracowali oprócz dziadków także rodzice wnioskodawcy.

Po skończeniu szkoły zawodowej od 1 lipca 1970 roku do 23 października 1972 roku wnioskodawca pracował tylko i wyłącznie w gospodarstwie rodziców oraz w gospodarstwie dziadków położonym w Z. o powierzchni 1 ha. Wykonywał wówczas wszystkie prace związane z uprawą warzyw zarówno tych szklarniowych jak i na polu, wykonywał wszystkie prace rolne. Prace te zajmowały mu więcej niż 8 godzin dziennie.

W okresie od dnia 24 października 1972r. do 15 października 1974r. wnioskodawca nie zamieszkiwał w gospodarstwie rolnym, gdyż odbywał zasadnicza służbę wojskową.

Po powrocie z wojska tj. od 16 października 1974 roku do czasu podjęcia zatrudnienia jako kierowca w Wojewódzkiej Spółdzielni Pracy w S. Oddział w Ł. co nastąpiło w dniu 14 lutego 1976 roku wnioskodawca pracował tylko i wyłącznie w gospodarstwie rolnym dziadków i rodziców w rozmiarze przekraczającym 8 godzin dziennie.

(dowód: książeczka wojskowa k. 6-6verte akt kapitałowych, zeznania świadka G. L. protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 6.43 do minuty 23.49, zeznania świadka T. O. protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 24.08 do minuty 29.12, zeznania świadka W. P. protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 29.30 do minuty 37.38, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 38.40 do minuty 58.52)

Decyzją z dnia 13 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po zweryfikowaniu stażu pracy wnioskodawcy przez doliczenie do okresów nieskładkowych okresu skróconego okresu wypowiedzenia od dnia 12 czerwca 1996 roku do dnia 31 lipca 1996 roku i ustaleniu, że wnioskodawca legitymuje się ogólnym stażem pracy wynoszącym 35 lat, 4 miesiące i 14 dni, na który składają się okresy składkowe w wymiarze 34 lat 10 miesięcy i 3 dni oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 6 miesięcy i 11 dni, ponownie odmówił wnioskodawcy Z. P. prawa do świadczenia przedemerytalnego. Organ rentowy ponownie odmówił zaliczenia wnioskodawcy do ogólnego stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym dziadków i rodziców od 22 października 1969 roku do 23 października 1972 roku oraz od 16 października 1974 roku do 13 lutego 1976 roku.

(dowód: decyzja z dnia 9 maja 2014r. – k. 40 akt rentowych)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 170 ze zm), świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom określonym w art. 2 ust. 1 pkt 1 – 6.

Wnioskodawca domaga się przyznania świadczenia przedemerytalnego jako należący do kręgu osób opisanych w punkcie 5 wskazanego artykułu.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych, zwanej dalej ustawą, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Art. 2 ust. 3 ww. ustawi stanowi natomiast, że świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W będącej przedmiotem osądu sprawie spełnienie przez wnioskodawcę warunków wymienionych w art. 2 ust 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych było bezsporne. Wnioskodawca nadal jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, przez okres ponad 6 miesięcy pobierał zasiłek dla bezrobotnych i w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a wniosek o świadczenie przedemerytalne złożył w terminie 30 dni od wystawienia zaświadczenia przez PUP w B..

Organ rentowy nie negował także, że do rozwiązania stosunku pracy wnioskodawcy doszło z przyczyn dotyczących pracodawcy. Stosunek pracy wnioskodawcy został rozwiązany z przyczyn nieleżących po stronie pracownika na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p. tj. wypowiedzenia przez zakład pracy z powodu z likwidacji stanowiska pracy.

Organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na nie spełnienie warunku posiadania okresu uprawniającego do emerytury w wymiarze 40 lat. Wnioskodawca zamiast wymaganych 40 lat udowodnił bowiem staż pracy wynoszący 35 lat, 4 miesiące i 14 dni. Przesłanka wymaganego stażu została oceniona przez ZUS na dzień rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy tj. na dzień 12 października 2012 roku.

W odwołaniu od decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego wnioskodawca zakwestionował prawidłowość wyliczenia stażu ubezpieczeniowego przez ZUS, podnosząc że organ rentowy winien zaliczyć do stażu pracy jako okres uzupełniający okres jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków po ukończeniu 16-go roku życia: od 22 października 1969 roku do 23 października 1972 roku oraz od 16 października 1974 roku do 13 lutego 1976 roku.

Okres uprawniający do emerytury w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych to okres uwzględniany przy ustalaniu prawa do emerytury i jej wysokości wymieniony w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, cytowanej dalej jako ustawa emerytalne (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm) .

I tak, zgodnie z art. 5 ust 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy: składkowe wymienione w art. 6 ustawy, nieskładkowe wymienione w art. 7 ustawy (z tym, że okresy nieskładkowe w myśl art. 5 ust 2 ustawy emerytalnej uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych) oraz okresy uzupełniające (art. 10 ustawy).

W świetle powyższego prawidłowość zaskarżonej decyzji należy ocenić w aspekcie art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej. Przepis ten stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r (tj. przed dniem objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników indywidualnych i ich rodzin) okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Przy tym za okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające przed dniem l stycznia 1983 roku, uważać należy okresy wykonywania pracy na takich warunkach, jakie po tym dniu dawałyby podstawę do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników

Jedynym warunkiem, od którego zależy możliwość zaliczenia do ogólnego stażu pracy okresu uzupełniającego na podstawie art. 10 ust 1 pkt 3 ustawy emerytalnej jest wykazanie faktu pracy w gospodarstwie rolnym.

W przepisie tym nie wyznaczono rozmiaru świadczonej pracy, jak również nie wprowadzono w nim wymogu, aby praca ta stanowiła jedyne lub główne źródło utrzymania zainteresowanego. W judykaturze wykształcił się jednak pogląd, iż o uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tj. przed dniem 1 stycznia 1983 roku) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności: po pierwsze - wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej "domownika" z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) i po drugie - czynności te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie. Doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolnika, nie stanowi stałej pracy w gospodarstwie rolnym zaliczanej do stażu ubezpieczeniowego (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1997 r., II UKN 96/96 OSNAPiUS 1997 nr 23, poz. 473; z dnia 7 listopada 1997 r., II UKN 318/97, OSNAPiUS 1998 nr 16, poz. 491; z dnia 13 listopada 1998 r., II UKN 299/98, OSNAPiUS 1999 nr 24, poz. 799; z dnia 9 listopada 1999 r., II UKN 190/99, OSNAPiUS 2001 nr 4, poz. 122, wyrok z dnia 10 maja 2000, II UKN 535/99, wyrok z dnia 19 grudnia 2000r. II UK 155/00 OSNP 2002, nr 16 poz. 394, wyrok z dnia 3 lipca 2001 roku, II UKN 466/00, OSNP 2003/7/186). A zatem tylko stała praca w gospodarstwie rolnym, a nie doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolnika, podlega zaliczeniu do stażu ubezpieczeniowego.

Odnosząc powyższe do sprawy niniejszej należało ocenić, czy wnioskodawca w okresie od 22 października 1969 roku do 23 października 1972 roku oraz od 16 października 1974 roku do 13 lutego 1976 roku pracował stale w gospodarstwie rolnym swoich dziadków a następnie należącym do jego rodziców.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca w okresie uczęszczania do szkoły zawodowej w O. od 22 października 1969 roku do 30 czerwca 1970r. nie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców oraz dziadków w rozmiarze pozwalającym uznać jego pracę za stałą pracę w gospodarstwie rolnym.

Zgłoszeni przez wnioskodawcę świadkowie nie posiadali zbyt dużej wiedzy na temat jego pracy w gospodarstwie rolnym. Świadek G. L. mimo, że mieszka w bliskim sąsiedztwie, z uwagi na czas jaki poświęcała pracy w swoim gospodarstwie rolnym, nie potrafiła dokładnie wskazać jak często widziała wnioskodawcę przy pracach w gospodarstwie. Nie mniej stwierdziła, że w okresie uczęszczania do szkoły zawodowej wnioskodawca mógł pracować w gospodarstwie z 2-3 godziny. Fakt pracy w gospodarstwie potwierdził także świadek W. P., którego rodzice mieli gospodarstwo w sąsiedztwie gospodarstwa dziadków wnioskodawcy w Z. przy ul. (...). Również on nie miał jednak wiedzy na temat tego, ile czasu zajmowała wnioskodawcy ta praca. Z kolei świadek T. O. wiedzę co do pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym czerpał li tylko ze swoich okazjonalnych wizyt u kolegi, który zamieszkiwał na działce siedliskowej rodziców wnioskodawcy. A zatem jego wiedza na temat pracy w gospodarstwie rolnym wnioskodawcy była bardzo ograniczona i dotyczyła tylko pracy świadczonej w gospodarstwie rodziców wnioskodawcy. W czasie odwiedzin kolegi T. O. widział bowiem przy pracy na działce siedliskowej oprócz jego rodziców także wnioskodawcę. Świadek nie miał natomiast jakiejkolwiek wiedzy co do tego, czy wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym dziadków. Taka wiedza nie jest wystarczająca do tego, by stwierdzić, że wnioskodawca w sposób stały, a nie okazjonalny, pracował w gospodarstwie rolnym. Zresztą świadek sam określił pracę wnioskodawcy mianem pomocy udzielanej rodzicom. Także wnioskodawca określił rozmiar swojej pracy w gospodarstwie rolnym dziadków i rodziców w okresie uczęszczania do szkoły na 3 godziny dziennie. Jest to wiarygodne jeśli zważyć, że rodzice wnioskodawcy prowadzili niewielkie gospodarstwo ogrodnicze o powierzchni nie przekraczającej 0,4 ha, a wnioskodawca pracował w nim dopiero po powrocie ze szkoły, gdzie spędzał czas od 7 rano do 15 po południu i po odrobieniu lekcji. Z kolei w gospodarstwie dziadków, z uwagi na to, że nie mieli oni inwentarza żywego, pracował tylko przy pracach polowych, a zatem sezonowo od wiosny do jesieni. Praca w takim rozmiarze w gospodarstwie rolnym nie jest stałą pracą.

Stałą pracą w gospodarstwie rolnym – jak wyżej podkreślona- jest tylko taka praca, która jest świadczona w rozmiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Tymczasem praca wnioskodawcy w gospodarstwie ogrodniczym rodziców oraz w gospodarstwie dziadków w okresie uczęszczania do szkoły zawodowej nie miała takiego charakteru. Była to jedynie świadczona doraźnie pomoc, zwyczajowo wymagana od dzieci jako członków rodziny rolnika. Praca wnioskodawca była pracą jaką zazwyczaj świadczą dzieci rodzicom wypełniając w ten sposób obowiązek pomocy we wspólnym gospodarstwie wynikający z art. 91 § 2 kro. Jednocześnie pomoc ta nie miała istotnego znaczenia dla funkcjonowania gospodarstwa rolnego zarówno rodziców jak i dziadków wnioskodawcy. Ciężar prowadzenia gospodarstwa ogrodniczego spoczywał na rodzicach wnioskodawcy. Wszak gospodarswto to stanowiło główne źródło utrzymania ich rodziny, gdyż rodzice wnioskodawcy nie pracowali zawodowo, poza gospodarstwem. Dodatkowo w gospodarstwie tym na równi z wnioskdoawcą od 1970r. do 1975r. pracowała jego starsza siostra, która po ukończeniu szkoły wróciła do rodzinnego domu. Biorąc pod uwagę niewielką powierzchnię gospodarstwa (mnije niż 0,4 ha), ilość tuneli foliowych (jeden duży i jeden mały), ilość osób pracujących w gospodarstwie (4), nie było tam dużych potrzeb pracy. Zresztą wnioskodawca do pracy w gospodarstwie zalicza także sprzedawanie warzyw na rynku, podczas gdy prace te nie mają bynajmniej charakteru rolnego.

Również świadczona równocześnie praca w gospodarstwie dziadków nie miała jak wynika z zeznań wnioskodawcy charakteru stałego, a jedynie doraźnej pomocy. Wnioskodawca sam przyznał bowiem, że najwięcej pracował w gospodarswtei ogrodniczym rodziców, a nie w gospodarstwie rolnym dziadków. W gospodarstwie rolnym dziadków pracowal przy pracach polowych, tylko daltego, że jego ojciec pomagał w tych pracach dziadkowi. Wnioskodawca pomagał zresztą jedynie przy pracy w gospodarstwie dziadka położonym w Z. o łącznej powierzchni 4 ha. A wszak dziadkowie wnioskodawcy mieli znacznie większe gospodarstwo (o powierzchni ok. 5 ha) położone w K.. Praca w tym gospodarstwie ograniczała się do prac polowych, a zatem była pracą sezonową od wiosny do jesieni.

Powyższe ustalenia wykluczają uznanie, że skarżący pracował w sposób stały w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków po ukończeniu 16 roku życia w okresie uczęszczania do szkoły zawodowej tj. w okresie od 23 październiak 1969r. do dnia 30 czerwca 1970r.

Wykonywaną przez wnioskodawcę pracę w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków można uznać za pracę o charakterze stałym dopiero z momentem ukończenia szkoły zawodowej, a zatem od 1 lipca 1970r. do momentu podjęcia zasadniczej służby wojskowej czyli do dnia 23 października 1972r. oraz w okresie po odbyciu zasadniczej służby wojskowej do czasu podjęcia zatrudnienia w Wojewódzkiej Spółdzielni Pracy w S. Oddział w Ł. tj. od 16 października 1974 roku do 13 lutego 1976 roku była stałą pracą w gospodarstwie rolnym.

W tym czasie bowiem wnioskodawca mieszkał w rodzinnym gospodarstwie na stałe, nie uczył się i nie pracował zawodowo. Był zatem w stanie zająć się na równi z rodzicami i dziadkami prowadzeniem gospodarstwa. Biorąc pod uwagę, że w tym czasie był na utrzymaniu rodziców, nie ulega wątpliwości, że w zamian za utrzymanie pracował w rodzinnych gospodarstwach w pełnym wymiarze czasu pracy.

Nie mniej należy podnieść, że z uwagi na małą powierzchnię nieruchomości rolnej rodziców wnioskodawcy (0,3719 ha), nieruchomość ta spełniała definicję gospodarstwa rolnego zgodnie z §1 ustęp 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 listopada 1964 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych (Dz.U. Nr 45, poz. 304) jedynie do dnia 30 grudnia 1971r. Z dniem bowiem 31 grudnia 1971r. nie uważano za nieruchomość rolną nieruchomości należących do tej samej osoby lub osób, jeżeli ich łączny obszar nie przekraczał 0,5 ha użytków rolnych. Oznacza to, że praca wnioskodawcy w gospodarstwie ogrodniczym rodziców po 30 grudnia 1971r. nie była pracą w gospodarstwie rolnym. Po tej dacie jedynym gospodarstwem rolnym, w którym pracował wnioskodawca było gospodarstwo rolne należące do jego dziadków położone w Z. o łącznej powierzchni 4 ha. Biorąc pod uwagę, że praca wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków po ukończeniu szkoły zawodowej zajmowała mu więcej niż 8 godzin dziennie, Sąd uznał, że w gospodarstwie dziadków pracował co najmniej cztery godziny dziennie w okresie wiosenno-jesiennym tj. od marca do listopada przy pracach polowych. Tym bardziej, że dziadek wnioskodawcy zmarł w 1974r., a wówczas ciężar prowadzenia tego gospodarstwa przejął jego ojciec wraz z nim.

Doliczając wnioskodawcy do uznanego stażu ubezpieczeniowego ( 35 lat, 4 miesiące i 14 dni) okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków w okresie od 1 lipca 1970 roku do 30 grudnia 1971r. ( 1 rok 6 miesięcy) oraz okresy pracy w gospodarstwie rolnym dziadków od marca do listopada tj. od 1 marca 1972r. do 23 października 1972 roku ( 7 miesięcy i 23 dni), od 16 października 1974 roku do 30 listopada 1974r. (1 miesiąc i 14 dni), od 1 marca 1975r. do dnia 30 listopada 1975r. (9 miesięcy), nie legitymuje się on wymaganym 40-letnim stażem pracy. Co więcej nie legitymowałby się on 40-letnim stażem także wówczas, gdyby prowadzone przez jego rodziców gospodarstwo ogrodnicze było gospodarstwem rolnym także po dniu 30 grudnia 1971r., a zatem gdyby Sąd zaliczył mu w pełnym zakresie okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców i dziadków po ukończeniu szkoły zawodowej tj. okresy od 1 lipca 1970r. do dnia 23 października 1972r. ( 2 lata 3 miesiące i 23 dni) oraz od 16 października 1974r. do 13 lutego 1976 roku (1 rok 3 miesiące i 29 dni). Wówczas staż pracy wnioskodawcy wynosiłby 39 lat i 9 dni.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^[14] § 1 kodeksu postępowania cywilnego, oddalił odwołanie wnioskodawcy jako nieuzasadnione.