Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Leżańska

Sędziowie: Sędzia Beata Łapińska, Sędzia Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2021 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K. (1)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółce komandytowej (...) W.

o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie oraz odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania

na skutek apelacji pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej (...) W. od wyroku Sądu Rejonowego
w Bełchatowie IV Wydział Pracy z dnia 14 czerwca 2019 r. sygn. akt IV P 38/16

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej (...) W. na rzecz powoda P. K. (1) kwotę 120,-zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia Beata Łapińska Sędzia Agnieszka Leżańska Sędzia Urszula Sipińska-Sęk

Sygn. akt Pa 57/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 marca 2016 roku, skierowanym przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (...) W., powód P. K. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o uznanie za niezgodne z prawem oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, a w przypadku upływu okresu wypowiedzenia wniósł o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach, ewentualnie o zasądzenie od pozwanego kwoty 6.300,00 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od daty wytoczenia powództwa. Nadto powód P. K. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego pracodawcy kwoty 6.300,00 zł z ustawowymi odsetkami od daty wytoczenia powództwa tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania. Powód wniósł także o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę złożone przez pozwanego jest niezgodne z prawem wobec tego, iż działanie pracodawcy naruszyło art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych, bowiem powód jest osobą upoważnioną do reprezentowania związku zawodowego wobec pracodawcy. Podnosił, że w przypadku, gdyby pozwany w chwili składania oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę nie miał wiedzy o funkcji, jaką pełnił powód w organizacji związkowej, to i tak działanie pracodawcy naruszyło art. 38 kp. W zakresie roszczenia o odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania powód podnosił, że oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę otrzymali wyłącznie pracownicy objęci zakładową organizacją związkową.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 czerwca 2019 roku, sygn. akt IV P 38/16 Sąd Rejonowy w Bełchatowie IV Wydział Pracy, przywrócił powoda P. K. (1) do pracy w pozwanym (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (...) W. na warunkach obowiązujących przed doręczeniem wypowiedzenia z dnia (...) roku, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa (...) W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bełchatowie kwotę 1.980,00 zł (jeden tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem opłaty od uwzględnionej części powództwa, nie obciążył powoda P. K. (1) obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (...) W. od oddalonej części powództwa.

Podstawą powyższego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

P. K. (1) został zatrudniony w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (...) W. od 20 września 2004 roku. Czynności wykonywał w (...) w B., początkowo na podstawie umowy o pracę na czas określony, a od 1 kwietnia 2005 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Pracował na stanowiskach: pracownik (...), potem (...), pracownik działu (...), kierownik grupy (...), kierownik działu, a od 1.08.2011 roku na stanowisku kierownika grupy (...) w dziale artykuły (...). Kierownikiem tego działu była S. G., która była bezpośrednim przełożonym powoda. Zakres obowiązków na tych stanowiskach pokrywał się, przy czym kierownik działu miał szerszy zakres obowiązków i odpowiedzialności niż kierownik grupy.

W (...) pozwanego, zlokalizowanych na terenie Polski od 2015 roku rozpoczęto reorganizację, w ramach której rozwiązano umowy o pracę z grupą 51 pracowników, zatrudnionych na takim samym stanowisku, jak powód. Stanowisko kierownika grupy (...) w dziale(...), (...) w (...) w B. zajmowała również I. M.. Jej stanowisko także uległo likwidacji. Objęła ona czasowo stanowisko kierownika działu (...), które nie było obsadzone w związku z absencją chorobową dotychczasowego kierownika. Objecie tego stanowiska zaproponowano I. M., bowiem zajmowała się obsługą trzech działów i podołała tym obowiązkom.

(...) Związek Zawodowy (...) z siedzibą W. jest związkiem zawodowym działającym na obszarze całego kraju. W dniu 10 grudnia 2015 roku został wpisany do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej pod numerem KRS (...) i tym samym uzyskał osobowość prawną. Przewodniczącym Zarządu Krajowego Związku jest P. K. (2), wiceprzewodniczącymi - W. J. (1) i B. W.. Do reprezentowania podmiotu uprawniony jest Przewodniczący Związku działający łącznie z innym członkiem Zarządu Związku lub inne osoby działające na pisemnego pełnomocnictwa udzielonego zgodnie z zasadami reprezentacji.

Podstawę działania Związku stanowi Statut Związku Zawodowego (...), zatwierdzony przez zebranie delegatów Związku. Jednostki organizacyjne (...) (...) (...) z siedzibą w W., zgodnie z § 1 ust. 10 Statutu związku, nabywają osobowość prawną zgodnie z przepisami prawa na mocy uchwały Zarządu Krajowego (...) Związku Zawodowego (...).

W dniu 25 stycznia 2016 roku (...) Związek Zawodowy (...) w W. zarejestrował (...) Organizację (...) z siedzibą w B. pod nr (...), w związku z podjęciem w dniu 24 stycznia 2016 roku przez zebranie założycielskie uchwały o utworzeniu Organizacji (...) (...) (...) (...) (...) z siedzibą w B.. Organizacja swoim działaniem objęła zakłady:

1. (...) Sp. z o.o. w P.

2. (...) Sp. z o.o. w B.

3. (...) w B. oraz teren całej Rzeczypospolitej Polskiej

Został wybrany Zarząd organizacji (...) w osobach: W. J. (2) jako przewodniczącego, J. G. jako wiceprzewodniczącego, E. Ł. - wiceprzewodniczącej, G. B. - sekretarza, A. W. - skarbnika. Uchwała ta uzyskała w dniu (...) roku nowy numer (...).

W dniu 13 lutego 2016 roku odbyło się zebranie (...) Organizacji nr (...) (...) (...). W zebraniu uczestniczyło 9 członków, którzy podjęli następujące uchwały: nr (...) (...) (...)w sprawie rozszerzenia (...) (...) o pracowników Firmy (...), (...) (...) (...) o poszerzeniu składu Zarządu (...) o P. K. (1),—który został Wiceprzewodniczącym, (...) (...) (...) o upoważnieniu P. K. (1)

1 W. J. (1) do reprezentowania (...)

2 wobec pracodawcy firmy (...) lub osoby dokonującej w imieniu tego pracodawcy czynności prawa pracy, (...) (...) (...) o objęciu P. K. (1) ochroną przewidzianą w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991r o związkach zawodowych.

Uchwałą nr (...)z dnia (...) Zarząd Krajowy Związku Zawodowego (...) w oparciu o § 1 ust. 10 Statutu nadał Organizacji (...) (...) osobowość prawną jako jednostce organizacyjnej związku.

W związku z rejestracją (...) Organizacji nr (...) Zarząd Krajowego (...) Związku Zawodowego (...) w W. zwrócił się z prośbą o podjęcie z Organizacją (...) konstruktywnego dialogu społecznego w interesie jej członków. Stwierdził, że uprawnionym do występowania w imieniu Organizacji (...) jest Zarząd Organizacji (...) (...) oraz osoby wyznaczone uchwałami zarządu.

W dniu 29 lutego 2016 roku pozwany pracodawca został poinformowany o rejestracji (...) Organizacji nr (...) Związku Zawodowego (...).

Pismami z dnia 2 marca 2016r, doręczonymi pozwanemu w dniu (...) roku, (...) (...) przedstawiła K. (...) z siedzibą (...) W. (...) B. Zarząd Organizacji w osobach:

- W. J. (1) - przewodniczący ((...)),

- J. G. - wiceprzewodniczący ( (...)),

- E. Ł. - wiceprzewodnicząca ( (...))

- G. B.- sekretarz ((...)),

- A. W. - skarbnik ((...))

- P. K. (1) - wiceprzewodniczący ( K.)

Jednocześnie (...) (...) poinformowała K. (...) z siedzibą (...) W. (...) B., że Zarząd (...) (...) - (...) (...) jako osoby, o których mowa w art. 32 ust. 1 o związkach zawodowych, upoważnione do reprezentowania organizacji wobec pracodawcy lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy, spraw dotyczących pracowników i zakładu (...), upoważnił P. K. (1) i W. J. (1). Osobom tym Zarząd (...) (...) - (...) (...) udzielił ochrony z art. 32 ust 1 ustawy o związkach zawodowych od dnia podjęcia uchwały. Poinformowano, iż organizację międzyzakładową obejmują przepisy art. 342 pkt 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych.

Oświadczeniem z dnia 3 marca 2016r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (...) W. rozwiązał z powodem P. K. (1) umowę o pracę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30 czerwca 2016 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał zmiany organizacyjne w strukturach zatrudnienia, pracodawcy, skutkujące koniecznością likwidacji stanowiska pracy Kierownik Grupy w D. (...)w (...) w B..

(...) Sp. z o. o. Sp. komandytowa przed wypowiedzeniem umowy o pracę nie konsultowała zamiaru rozwiązania umowy o pracę z P. K. (1) z (...) (...), ani nie występowała o wyrażenie zgody przez organizację związkową na rozwiązanie umowy o pracę z powodem.

(...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. od momentu jej powstania liczyła:

1. W styczniu 2016 roku - 11 członków:

- (...) B.- 7 osób;

- (...) Sp. z o.o. - 2 osoby;

- (...) Sp. z o.o. - 2 osoby.

2. w lutym 2016 roku - 47 członków:

- (...) B. - 22 osoby;

- (...) Sp. z o.o. - 3 osoby;

- (...) Sp. z o.o. - 7 osób;

- K. (...) - 15 osób.

Na dzień wypowiedzenia powodowi umowy o pracę, tj. na dzień (...) roku członkami (...) (...) w sieci (...) K. było 15 pracowników.

Przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie toczyło się postępowanie w sprawie II W 549/16 z wniosku Państwowej Inspekcji Pracy przeciwko A. S. i M. B., działającym w imieniu pozwanego pracodawcy o to, że w dniu (...) r. w B. wypowiedzieli umowę o pracę zawartą z P. K. (1), pełniącym funkcję Wiceprzewodniczącego (...) Organizacji (...), w sposób rażący naruszając przepisy prawa pracy, bez zgody zarządu organizacji związkowej, tj. za wykroczenie z art. 281 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 i art. 342 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

Wyrokiem nakazowym z dnia 10 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie uznał M. B. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 złotych. Wyrok uprawomocnił się w dniu 12 lipca 2016 roku.

Wyrokiem z dnia 11 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie uniewinnił A. S. od dokonania zarzucanego jej czynu. Wyrok uprawomocnił się w dniu 17 czerwca 2017 roku.

W kolejnych miesiącach po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę powodowi K. (...) (...) Sp. z o. o. Sp. komandytowa informowała na piśmie (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) o czynnościach dotyczących m.in. działań w zakresie bhp, posiedzeń komisji socjalnej, zmian w regulaminie wynagradzania. Konsultowała również z organizacją związkową zamiar rozwiązania umów o pracę z pracownikami. W pismach kierowanych do organizacji związkowej pozwana Spółka wskazywała, iż informuje Organizację (...) o powyższych sprawach z daleko posuniętej ostrożności procesowej, mimo istnienia wątpliwości prawnych co do powstania tej organizacji.

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2018 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie II Kp 86/18 utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie podrobienia uchwały (...) Zarządu Krajowego (...) (...) - (...) (...) z dnia (...) roku.

Wynagrodzenie P. K. (1), stanowiące podstawę obliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, stanowiło kwotę 3.300 zł.

Za niewiarygodne Sąd Rejonowy uznał zeznania powoda w części, w której podaje, że do rozwiązania stosunku pracy doszło z powodu jego przynależności do organizacji związkowej.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał powództwo o przywrócenie do pracy za zasadne na podstawie art. 45 § 1 kp., z uwagi na to, że pracodawca przed dokonaniem wypowiedzenia umowy o pracę powodowi nie przeprowadził konsultacji związkowej, ani też nie zwrócił się do zarządu zakładowej organizacji związkowej o wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy o pracę z powodem, pomimo tego, iż w dacie wręczania powodowi wypowiedzenia pracodawca miał wiedzę, że została zarejestrowana (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B., która obejmuje zakresem działania pozwanego i w skład zarządu której wchodzi powód. O rejestracji (...) (...) pozwany został bowiem zawiadomiony w dniu 29 lutego 2016 roku. Z kolei pismami z dnia 2 marca 2016r, doręczonymi pozwanemu w dniu (...) roku, (...) (...) przedstawiła K. (...) z siedzibą (...) W. (...) B. Zarząd Organizacji (...) oraz wskazała osoby (powód P. K. (1) i W. J. (1)) upoważnione przez Zarząd do reprezentowania organizacji wobec pracodawcy lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy, spraw dotyczących pracowników i zakładu (...). Zarząd (...) (...) - (...) (...) udzielił im ochrony z art. 32 ust 1 ustawy o związkach zawodowych od dnia podjęcia uchwały. Poinformowano, iż organizację międzyzakładową obejmują przepisy art. 342 pkt 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych.

Sąd I Instancji podniósł, iż strona pozwana od początku procesu kwestionowała legalność powstania, a tym samym prawo do działania na terenie zakładu (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B.. Podnosiła, że struktura organizacyjna (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. nie posiada statusu międzyzakładowej organizacji związkowej i nie objęła zakresem swojego działania pozwanego zakładu pracy.

Sąd Rejonowy stwierdził, że (...) Związek Zawodowy (...) z siedzibą W. jest związkiem zawodowym działającym na obszarze całego kraju. W dniu 10 grudnia 2015 roku uzyskał osobowość prawną, podstawę jego działania stanowi Statut Związku. Zgodnie z § 1 ust. 10 Statutu jednostki organizacyjne związku nabywają osobowość prawną na mocy uchwały Zarządu Krajowego Związku. Sąd I Instancji odnosząc się do zarzutu pozwanej co do legalności działania (...) (...) (...) (...) (...) siedzibą w B. wskazał, iż ustawa o związkach zawodowych nie wiąże statusu międzyzakładowej organizacji związkowej z posiadaniem przez nią osobowości prawnej. Posiadanie przez związek zawodowy statusu międzyzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu art. 34 ustawy nie przesądza o jej osobowości prawnej. O tym, które jednostki organizacyjne związku zawodowego posiadają osobowość prawną, zgodnie z zasadą wolności związkowej, decydują statuty oraz uchwały związkowe, które określają swobodnie struktury organizacyjne związków zawodowych (art. 9 ustawy o związkach zawodowych). Statut związku obligatoryjnie zawiera postanowienia dotyczące struktury organizacyjnej związku (art. 13 pkt 7 ustawy) ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną. Zasady tworzenia związków zawodowych zostały unormowane w rozdziale 2 ustawy o związkach zawodowych zatytułowanym "Tworzenie związków zawodowych". Z treści art. 14 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym podlega jedynie związek zawodowy, a nie jego jednostki organizacyjne. Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają osobowość prawną z dniem zarejestrowania. Jednocześnie obowiązujące przepisy prawa pracy nie definiują pojęcia międzyzakładowej organizacji związkowej. Orzecznictwo określa międzyzakładową organizację związkową jako strukturę związku zawodowego, która zakresem swojego działania obejmuje co najmniej dwóch pracodawców w rozumieniu art. 3 kp i zarazem każdego z nich obejmuje jako całość, czyli bez ograniczenia do poszczególnych wewnętrznych części składowych danego podmiotu noszącego miano pracodawcy (jego placówek, oddziałów czy wydziałów). U każdego z tych pracodawców powinna być zatrudniona przynajmniej jedna osoba będąca członkiem danej organizacji związkowej.

(...)zdaniem Sądu Rejonowego- spełnia te kryteria, zakres jej działania wykracza poza jednego pracodawcę (obejmuje (...) Sp. z o.o. w P., (...) Sp. z o.o. w B., (...) w B. oraz pozwany K.), a jednocześnie nie zawężono tegoż zakresu do niektórych wewnętrznych struktur organizacyjnych konkretnych pracodawców.

W przedmiotowej sprawie istotną kwestią było, czy (...) Organizacja nr (...) posiada uprawnienia zakładowej organizacji związkowej z art. 26 ustawy o związkach zawodowych, do których należy w między innymi zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy. Uprawnienia te w myśl art. 34 w zw. z art. 251 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych (obowiązujących w dacie wypowiedzenia umowy o pracę powodowi) przysługują takiej międzyzakładowej organizacji związkowej, która zrzesza co najmniej 10 członków będących:

- pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo -funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji.

Przy ustalaniu liczby członków, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji (art. 34 ust. 2 ustawy). Tylko do tych organizacji ogranicza się obowiązek współdziałania pracodawcy w indywidualnych i zbiorowych sprawach w zakresie określonym przez przepisy prawa.

Na podstawie informacji przekazanej przez organizację związkową Sąd Rejonowy ustalił, że stan liczebny (...) (...) w spornym okresie spełnia te kryteria, gdyż zrzeszała ona w lutym 2016 roku - 47 członków: w tym 22 osoby w (...) B., 3 osoby w (...) Sp. z o.o., 7 osób w (...) Sp. z o.o. i 15 osób w K.. Także na dzień wypowiedzenia powodowi umowy o pracę, tj. na dzień (...) roku członkami (...) (...) w sieci (...) K. było 15 pracowników.

Odnosząc się do wcześniejszych rozważań Sąd Rejonowy wskazał, iż sprawa posiadania lub braku osobowości prawnej jednostek organizacyjnych pozostawiona została w gestii danego związku zawodowego. Od postanowień statutu związku zależy bowiem, czy dana jego jednostka jest równocześnie osobą prawną. Wskazanie w statucie jednostek organizacyjnych mających osobowość prawną ma charakter ogólny, ponieważ odnosi się jedynie do określonych typów jednostek organizacyjnych, którym przysługuje osobowość prawna. Nie wymaga natomiast wymienienia z nazwy konkretnej jednostki organizacyjnej i nie wymienia z nazwy konkretnie istniejących w danym momencie jednostek organizacyjnych. Jeżeli dany związek zawodowy decyduje się na przyznanie osobowości swoim jednostkom organizacyjnym już po uchwaleniu statutu i zarejestrowaniu związku w sądzie, to o chwili nabycia osobowości przez te jednostki rozstrzyga decyzja związku, znajdująca wyraz w treści statutu i jego zmianach.

W świetle przepisów ustawy o związkach zawodowych rejestracji podlega związek zawodowy, a nie jego wewnętrzne struktury organizacyjne. Przepisy ustawy odnoszą się bowiem do komitetu założycielskiego związku zawodowego, a nie założycieli jego wewnętrznych jednostek organizacyjnych; przedmiotem oceny sądu rejestracyjnego jest statut związku zawodowego a nie statut jego wewnętrznej jednostki (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1993 r., I PZP 73/93, OSNCP 1993 nr 10, poz, 169). Obowiązek rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym jednostek organizacyjnych związku zawodowego nie wynika z żadnego przepisu ustawy. W myśl przepisu art. 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych statut związku zawodowego ma określać strukturę organizacyjną związku zawodowego ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną. Zwrot "wskazanie, które jednostki organizacyjne związku zawodowego mają osobowość prawną" świadczy o tym, że wolą ustawodawcy było to, by sam statut związku zawodowego przesądzał o tym, które jego jednostki mają osobowość prawną (por. ww. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1993 r.).

(...) Związek Zawodowy (...) nie miał zatem obowiązku określenia w statucie konkretnych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną. Zapis statutu, zgodnie z którym jednostki organizacyjne związku nabywają osobowość prawną zgodnie z przepisami prawa na mocy uchwały Zarządu Krajowego jest wystarczający do nadania takiej osobowości nowo powstałym jednostkom organizacyjnym. (...) Związek Zawodowy (...) miał zatem prawo mocą uchwały Zarządu Krajowego nr. 10.2016 z 15 lutego 2016r. nadać osobowość prawną (...) (...).

Strona pozwana dążyła do podważenia ważności uchwały nr. (...) Zarządu Krajowego Związku Zawodowego (...) z dnia 15 lutego 2016r. Podnosiła bowiem, że przedmiotowa uchwała nie mogła być podjęta (...) wskazanej dacie, co zdaniem pozwanego powinno ją automatycznie eliminować z obrotu prawnego.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w sprawie tej toczyło się dochodzenie zainicjowane przez stronę pozwaną. Jednakże postanowieniem z dnia 28 czerwca 2018 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie II Kp 86/18 utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie podrobienia uchwały (...) Zarządu Krajowego (...) (...) - (...) (...) z dnia (...) roku.

Sąd Rejonowy uznał, że dla rozstrzygnięcia roszczenia P. K. (1) o przywrócenie do pracy, nie miała znaczenia kwestia posiadania przez międzyzakładową organizację związkową statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a kp. To jest istotne dla ustalenia liczby pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych i wiąże się z koniecznością ustalania liczebności członków organizacji związkowej w stosunku do liczby pracowników zatrudnionych u pracodawców objętych działaniem ponadzakładowej organizacji związkowej, co dodatkowo wydłużyłoby czas trwania postępowania. Strony procesu, reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, żadnej inicjatywy dowodowej w tym zakresie nie podjęły. Jednocześnie dla rozstrzygnięcia sformułowanego w tym postępowaniu roszczenia skutek dla powoda jest identyczny, zarówno przy braku konsultacji związkowej, jak i przy braku zgody zarządu organizacji związkowej na rozwiązanie umowy.

W przedmiotowej sprawie - zdaniem Sądu Rejonowego- pozwany naruszył przepisy o wypowiedzeniu umów o pracę, bowiem nie przeprowadził konsultacji związkowej dotyczącej zamiaru wypowiedzenia powodowi umowy o pracę. Jego działanie było celowe i zamierzone, bowiem negował legalność działania związku zawodowego.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd I Instancji na podstawie art. 45 § 1 kp przywrócił powoda P. K. (1) do pracy w pozwanej Spółce na poprzednich warunkach, o czym orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku. Sąd Rejonowy podniósł, że strona pozwana nie wskazała żadnych okoliczności wskazujących na to, iż uwzględnienie żądania przywrócenia do pracy jest niemożliwe lub niecelowe.

Za bezzasadne Sąd Rejonowy uznał natomiast powództwo P. K. (1) o odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania. Powód podniósł, że został zwolniony z pracy, a nie inny pracownik zatrudniony tak samo jak on na analogicznym na stanowisku kierowniczym, z uwagi na działalność w organizacji związkowej. Zdaniem Sądu Rejonowego powód nie wykazał, że doszło do nierównego traktowania o charakterze dyskryminacji. Przesłuchany w charakterze strony sam przyznał, że nie słyszał, aby przyczyną rozwiązania stosunku pracy była jego przynależność związkowa. W istocie były to tylko przypuszczenia powoda P. K. (1).

Sąd Rejonowy wskazał, że powód pracował na stanowisku kierownika grupy (...) w dziale artykuły (...). Natomiast w dziale tym na stanowisku kierownika działu pracowała osoba o zbliżonym zakresie czynności, ale szerszym zakresie odpowiedzialności, która była przełożoną powoda. Stanowisko kierownika grupy (...) w dziale art. (...) zajmowała również I. M.. Jej stanowisko także uległo likwidacji. Objęła ona czasowo stanowisko kierownika działu (...), które nie było obsadzone w związku z absencją chorobową dotychczasowego kierownika. Objecie tego stanowiska zaproponowano I. M., bowiem zajmowała się obsługą trzech działów i podołała tym obowiązkom.

W przedmiotowej sprawie pozwany pracodawca wskazał, iż rozwiązanie umowy o pracę z P. K. (1) nastąpiło z powodu likwidacji jego stanowiska pracy, podyktowanej zmianami organizacyjnymi.

Zmniejszenie stanu zatrudnienia, czy likwidacja stanowiska pracy w zakładzie stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego organ rozpatrujący spory pracownicze nie jest powołany do badania zasadności i celowości zmniejszenia stanu zatrudnienia, czy to w ramach zmiany struktury organizacyjnej, czy też z innych uzasadnionych przyczyn. Decyzje na temat przydatności i celowości utrzymania danego stanowiska należą do kompetencji pracodawcy i nie podlegają ocenie sądu pracy.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego likwidacja stanowiska pracy w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, a decyzje co do dalszej przydatności i celowości utrzymania danego stanowiska mieszczą się w uprawnieniach pracodawcy (wyrok z dnia 23.05.1997 roku, i PKN 176/97, OSNAPiUS z 1998 roku, nr 9, poz. 263). Pracodawca ma prawo doboru pracowników na stanowiska kierownicze powstałe w wyniku reorganizacji i powierzania ich pracownikom dającym największą gwarancję wykonania powierzonych im zadań. Konsekwentnie przyjmuje się, że nie istnieje zasada, która nakazuje pracodawcy - przed podjęciem decyzji o wypowiedzeniu umowy o pracę - zaproponować pracownikowi zatrudnienie na innym stanowisku pracy. Zaakceptowanie odmiennego stanowiska oznaczałoby zbyt radykalne ograniczenie możliwości pracodawców racjonalizowania zatrudnienia i prowadzenia takiej polityki kadrowej, która umożliwia im obsadzenie stanowisk pracy pracownikami możliwie najlepiej przygotowanymi do wykonywania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2000 r., I PKN 600/99, OSNAPiUS 2001 nrl9, poz. 576).

W przedmiotowej sprawie w ramach reorganizacji w sieci (...) pracodawca zlikwidował stanowisko pracy zajmowane przez powoda oraz tożsame stanowisko, które zajmowała I. M.. Nie rozwiązał jednak stosunku pracy z I. M. a zaproponował jej zastępstwo za kierownika działu nieobecnego z powodu choroby. Przed rozwiązaniem stosunku pracy z powodem nie zaproponował P. K. (1) zatrudnienia na innym stanowisku. Okoliczności te nie świadczą jednak o naruszeniu zasady równego traktowania, bowiem, jak wcześniej wskazano, pracodawca ma prawo doboru pracowników na stanowiska kierownicze.

Mając powyższe na uwadze Sąd I Instancji oddalił powództwo o odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania, a to na podstawie art. 183d kp.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U.2014.1025 j.t. ze zm.) w zw. z art. 100 kpc Sąd Rejonowy nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.980,00 złotych tytułem opłaty od uwzględnionej części powództwa.

Na zasadzie słuszności wyrażonej w art. 102 kpc, Sąd Rejonowy nie obciążył powoda kosztami procesu, mając na uwadze w szczególności charakter sprawy i długotrwałość postępowania.

Apelację od wyroku w części dotyczącej punktu 1, 3 i 4 sentencji wniósł pełnomocnik pozwanej zarzucając wyrokowi:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 13 ust. 7 w zw. z art. 9 ustawy z 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych, poprzez błędną wykładnię i nieprawidłowe przyjęcie, że Statut (...) Związku Zawodowego (...) zawiera postanowienia umożliwiające powoływanie jednostek organizacyjnych (...) Związku Zawodowego (...) posiadających osobowość prawną, podczas gdy Statut (...) Związku Zawodowego (...) nie zawiera obligatoryjnych elementów wymaganych przepisami prawa, nie określa struktury organizacyjnej związku zawodowego oraz nie wskazuje jednostek organizacyjnych tego związku mających osobowość prawną, lecz w to miejsce w sposób niezgodny z prawem przewiduje nadawanie osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym na podstawie uchwały zarządu (...) Związku Zawodowego (...);

2.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 35 Kodeksu cywilnego, poprzez błędną wykładnię i nieprawidłowe uznanie, że powołano osobę prawną w postaci (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) w sytuacji, gdy powołanie jednostki organizacyjnej (...) Związku Zawodowego (...) mającej osobowość prawną nie może nastąpić mocą uchwały Zarządu tego związku, zaś sam Statut (...) Związku Zawodowego (...) nie zawiera podstawy umożliwiającej powoływanie jednostek organizacyjnych mających osobowość prawną;

3.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 38 § 1 Kodeksu pracy (dalej jako: kp), poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że Pozwana nie przeprowadziła konsultacji związkowej dotyczącej zamiaru wypowiedzenia Powodowi umowy o pracę, podczas gdy zakład pracy Pozwanej nigdy nie został skutecznie objęty zakresem działania (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...);

4.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 45 § 1 kp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że wypowiedzenie Powodowi umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę polegającym na nieprzeprowadzeniu przez Pozwaną konsultacji związkowej dotyczącej zamiaru wypowiedzenia Powodowi umowy o pracę, podczas gdy zakład pracy Pozwanej nigdy nie został skutecznie objęty zakresem działania (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...), w związku z czym nie mogło dojść do naruszenia przepisów o wypowiadaniu umów o pracę;

a ponadto zarzucając:

5.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 45 § 2 kp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przywrócenie Powoda do pracy u Pozwanej, choć z okoliczności ustalonych w sprawie wynika, że przywrócenie Powoda do pracy w zakładzie Pozwanej jest niemożliwe lub - co najmniej - niecelowe;

6.  naruszenie przepisu prawa procesowego, tj. art. 328 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej jako: kpc), mające istotny wpływ na wynik sprawy, a polegające na tym, że treść uzasadnienia całkowicie uniemożliwia ocenę toku wywodu, który doprowadził do decyzji Sądu o przywróceniu Powoda do pracy i odstąpieniu od zastosowania art. 45 § 2 kp, w sytuacji, gdy z ustalonych przez Sąd okoliczności wynika, że przywrócenie Powoda do pracy w zakładzie Pozwanej jest niemożliwe lub niecelowe.

Na tej podstawie wniósł o:

1.  zmianę wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa w całości;

2.  zasądzenie od Powoda dla Pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

a ewentualnie o:

3.  uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz pozostawienie Sądowi I instancji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, w tym kosztach zastępstwa procesowego Pozwanej według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne. Ustalenia te są wystarczające do rozpoznania apelacji.

Zarzuty apelującego sprowadzające się do negowania legalności działania na terenie zakładu pracy pozwanego (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...), której członkiem był powód, w dacie wypowiedzenia mu umowy o pracę, są całkowicie chybione.

Należy przypomnieć, że powyższe okoliczności były przedmiotem badania Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. w sprawie o sygn. akt V P 5/17 z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą (...) W. o ustalenie, że struktura organizacyjna (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B., nie posiada statusu międzyzakładowej organizacji związkowej, w związku z czym w okresie od 13 lutego 2016 roku, pozwana nie objęła zakresem swojego działania zakładu pracy strony powodowej tj. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą (...) W..

Wprawdzie w tej sprawie Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 22 lutego 2018 roku oddalił powództwo z uwagi na brak interesu prawnego w żądaniu ustalenia, którą to argumentację podzielił Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie III APa 16/18 oddalając apelację pozwanego od przedmiotowego wyroku. Nie mniej w uzasadnieniach wyroków Sądy obu instancji przesądziły, że legalność działania pozwanej Organizacji (...) wobec wpisania jej do KRS z dniem 8 września 2017r. (postanowienie Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie –XII Wydział Gospodarczy z 8 września 2017 roku sygn.. akt WA XII Ns – Rej KRS XII (...) o wpisaniu w Krajowym Rejestrze Sądowym jako jednostki terenowej (...) Związku Zawodowego (...)- (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B.) nie może być już kwestionowana.

Sąd w niniejszej sprawie na mocy art. 365 k.p.c. jest związany prawomocnym postanowieniem Sądu Rejestrowego z dnia 8 września 2017r. Powyższe postanowienie wiąże nie tylko Sąd, ale także strony, w tym stronę pozwaną. Nie może być zatem w niniejszej sprawie podważana rozstrzygnięta w tym postanowieniu kwestia prawna, którą stanowi spełnienie przez (...) (...) warunków formalnych uzasadniających rejestrację tego związku, a zatem także warunków, którym powinien odpowiadać statut tego związku, to jest między innymi warunku określenia struktury organizacyjnej związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną. Oznacza to, że strona pozwana w niniejszym procesie nie może skutecznie zwalczać skutków prawnych wynikających z prawomocnego postanowienia Sądu Rejestrowego z dnia 8 września 2017r., z którego wynika, że pozwana (...) (...) posiada osobowość prawną.

Sąd Najwyższy rozpoznając skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie III APa 16/18 poszedł jeszcze dalej stwierdził bowiem, że fakt zarejestrowania (...) (...) w KRS, nie oznacza braku interesu prawnego w żądaniu ustalenia przez (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą (...) W. reprezentatywności tej Organizacji, jak ustalił Sąd I i II instancji, ale wpływa na merytoryczną bezzasadność tego powództwa.

Bezzasadny jest zarzut naruszenia art 13 pkt 7 w związku z art. 9 ustawy o związkach zawodowych. Apelujący twierdzi, że wbrew odmiennym ustaleniom Sądu Rejonowego statut (...) Związku Zawodowego (...) nie zawiera obligatoryjnych elementów wymaganych przepisami prawa, nie określa struktury organizacyjnej związku zawodowego oraz nie wskazuje jednostek organizacyjnych tego związku mających osobowość prawną, lecz w to miejsce w sposób niezgodny z prawem przewiduje nadawanie osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym na podstawie uchwały zarządu (...) Związku Zawodowego (...), co zdaniem apelującego jest sprzeczne z treścią art 13 pkt 7 w związku z art. 9 ustawy o związkach zawodowych.

Należy podkreślić, że do tego zarzutu odniósł się Sąd Najwyższy w sprawie I PK 30/19 rozpoznając apelację od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie III APa 16/18. Zgodnie z art 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych statut związku zawodowego powinien określać strukturę organizacyjną związku zawodowego ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną. Kategoryczne brzmienie powołanego przepisu należy jednak - jak wyjaśnia Sąd Najwyższy w sprawie I PK 30/19 - wykładać z uwzględnieniem regulacji art. 9 ustawy o związkach zawodowych, który stanowi, że statuty i uchwały związkowe określają swobodnie struktury organizacyjne związków zawodowych, a zobowiązania majątkowe mogą podejmować wyłącznie statutowe organy struktur związkowych posiadających osobowość prawną. Jak wyjaśnił z kolei Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 25 marca 1993 r., l PZP 73/93 (OSNC 1993 (...), poz. 169), odwołując się do zasady wolności związkowej wynikającej, między innymi, z ratyfikowanej przez nasze państwo konwencji nr 87 M. z dnia g lipca 1948 r, (Dz,U, z 1958 r,, Nr 29, Poz. 125) dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, wola związku znajduje wyraz zwłaszcza w jego statucie, w którym członkowie rozstrzygają swobodnie między innymi o tym, czy i które jego jednostki organizacyjne mają mieć osobowość prawną. Oznacza to tyle, że statut związku zawodowego nie musi mieć jakiejś z góry określonej formy (struktury) i na przykład zawierać odrębny rozdział poświęcony jednostkom organizacyjnym związku, wystarczy, aby owe jednostki organizacyjne zostały wymienione w statucie i dały się zidentyfikować, przy czym z użytego w art. 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych zwrotu ,,strukturę organizacyjną związku” należy wnioskować, że wystarczające jest rodzajowe określenie tych jednostek organizacyjnych polegające na podaniu ich typu (typów), a nie ich wskazanie z podaniem nazwy, siedziby i szczegółowo oznaczonego zakresu działania. Na tym bowiem polega przewidziane w art. 9 ustawy o związkach zawodowych sformułowanie ,,określają swobodnie" użyte w odniesieniu do struktur organizacyjnych związku.

Statut (...) (...), choć nie zawiera wyodrębnionego rozdziału poświęconego strukturze organizacyjnej tego związku, to wbrew odmiennemu stanowisku skarżącej, zawiera regulacje określające jego strukturę organizacyjną w § 3 i § 4 wymieniając nie tylko międzyzakładowe organizacje związkowe, ale także organizacje zakładowe, środowiskowe i branżowe. Regulacje te, zważywszy na swobodę związku w tym zakresie wynikającą z art.. 9 ustawy o związkach zawodowych, Sąd Najwyższy w sprawie I PK30/19 uznał za spełniające wymogi art, 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych. Wspomniane regulacje uzupełnia z kolei § 1 ust, 10 statutu stanowiący, ze jednostki organizacyjne związku nabywają osobowość prawną zgodnie z przepisami na mocy uchwały zarządu krajowego.

Sąd w niniejszej sprawie w całości podziela argumentację Sądu Najwyższego w sprawie IPK 30/19. Wynika z niej, że (...) (...) mógł skutecznie mocą uchwały nadać osobowość prawną Międzyzakładowej organizacji (...). Taką uchwałę dotyczącą (...) (...) w oparciu o § 1 ust. 10 Statutu Zarząd Krajowy Związku Zawodowego (...) podjął w dniu (...) roku (uchwała (...).2016). Mocą tej uchwały (...) (...) nadano osobowość prawną jako jednostce organizacyjnej związku.

Z tych przyczyn apelacyjny zarzut naruszenia art 13 pkt 7 w związku z art 9 ustawy o związkach zawodowych jest oczywiście bezzasadny. Tak samo jak powiązany z nim zarzut naruszenia art 35 k.c., który zdaniem apelującego polega na błędnym uznaniu przez Sąd I instancji, ze międzyzakładowa organizacja (...) posiada osobowość prawną nadaną jej uchwałą zarządu (...) (...) w sytuacji, gdy taka możliwość nie istnieje, zaś statut tego związku zawodowego nie zawiera stosownej podstawy umożliwiającej powoływanie jednostek organizacyjnych mających osobowość prawną. Powyższe kwestie zostały szczegółowo omówione przy rozstrzyganiu zarzutu naruszenia art. 13 pkt 7 w zw. z art. 9 ustawy o związkach zawodowych.

Dodatkowo należy w tym miejscu podkreślić, że kwestia posiadania osobowości prawnej przez (...) (...) nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W myśl bowiem art. 9 ustawy o związkach zawodowych posiadanie przez konkretną jednostkę organizacyjną osobowości prawnej ma znaczenie jedynie w przypadku podejmowania przez tę jednostkę zobowiązań majątkowych. Tymczasem relacje pomiędzy pracodawcą a organizacją związkową obejmującą zakresem działania zakład pracy tego pracodawcy zarówno w zakresie indywidualnego, jak i zbiorowego prawa pracy nie wymagają podejmowania przez organizację związkową zobowiązań majątkowych, lecz opierają się wyłącznie na współdziałaniu w sprawach, w których takie współdziałanie wynika z obowiązujących przepisów prawa. Aby posiadać status jednostki organizacyjnej związku obejmującej zakresem działania zakład pracy pracodawcy, jednostka ta nie musi więc mieć osobowości prawnej.

Wystarczy, że ma ona uprawnienia zakładowej organizacji związkowej. Uprawnienia te w myśl art. 34 w zw. z art. 251 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych (obowiązujących w dacie wypowiedzenia umowy o pracę powodowi) przysługują takiej międzyzakładowej organizacji związkowej, która zrzesza co najmniej 10 członków będących pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo -funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. Przy ustalaniu liczby członków, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji (art. 34 ust. 2 ustawy).

Sąd I instancji ustalił, że (...) Organizacja nr (...) spełnia te kryteria ( stan liczebny tej organizacji w spornym okresie wynosił 47 członków: w tym 22 osoby w Szpitalu Wojewódzkim im. (...) II B., 3 osoby w (...) Sp. z o.o., 7 osób w (...) Sp. z o.o. i 15 osób w K.) , a pozwany tego nie kwestionował. Oznacza to, że (...) Organizacja nr (...) posiada uprawnienia zakładowej organizacji związkowej z art. 26 ustawy o związkach zawodowych, do których należy w między innymi zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy

Skoro zatem, jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego, w dacie składania przez pracodawcę powodowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, powód był członkiem (...) (...), obejmującej zakresem swojego działania pozwany zakład, o czym pracodawca został zawiadomiony 29 lutego 2016 roku, to skuteczność złożonego powodowi wypowiedzenia z (...) roku zależała od przeprowadzenia konsultacji związkowych w trybie art. 38 k.p., a tych – co w sprawie bezsporne – pozwany zaniechał. Przepis art. 38 §1 k.p. zobowiązuje pracodawcę do zawiadomienia na piśmie reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i podania przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Po zawiadomieniu zakładowa organizacja związkowa ma 5 dni na zgłoszenie na piśmie pracodawcy umotywowanych zastrzeżeń, jeżeli uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione (art. 38 § 2 k.p.). Dopiero po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej, a także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w ustalonym terminie, pracodawca może podjąć decyzję w sprawie wypowiedzenia( art. 38 § 5 k.p.). Wbrew zatem zarzutom apelacji w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy nie naruszył 38§ 1 k.p. przez jego zastosowanie. Wręcz przeciwnie Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował w/w przepis przyjmując, że nie przeprowadzenie konsultacji związkowej dotyczącej zamiaru wypowiedzenia powodowi umowy o pracę było sprzeczne z prawem

Brak konsultacji związkowych z art. 38 k.p. jest wystarczającą podstawą do uznania, że wypowiedzenie naruszało przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, co otwiera powodowi drogę do roszczeń z art. 45 k.p.

Zgodnie z art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Strona powodowa w pozwie sformułowała dwa żądania w porządku ewentualnym: roszczenie główne o przywrócenie do pracy oraz roszczenie ewentualnie zasądzenie odszkodowania z art. 45 k.p. w wysokości 6300zł.. Konstrukcja taka jest dopuszczalna w praktyce, a jej podstawy prawnej doszukuje się w normie art. 191 KPC Jednak złożenie wniosków procesowych o rozstrzygnięcie o żądaniach pozwu przy uwzględnieniu porządku ewentualnego skutkuje tym, że o żądaniu zgłoszonym jako ewentualne Sąd orzeka jedynie wówczas, gdy oddali żądanie zgłoszone jako główne (pierwszorzędne). W przypadku uwzględnienia przez Sąd żądania głównego, jak to się stało w przedmiotowej sprawie, orzekanie o roszczeniu ewentualnym jest bezprzedmiotowe. Innymi słowy uwzględnienie roszczenia głównego powoduje, że roszczenie ewentualne traktuje się jako nieistniejące. Ma to istotne znaczenie przy rozpoznawaniu apelacji dotyczącej oceny żądania głównego powoda. W takiej sytuacji Sąd odwoławczy nie może z urzędu w miejsce przywrócenia do pracy zasądzić odszkodowania, o co wnosił apelujący.

Sytuacji tej nie zmienia treść art. 45§ 2 k.p., zgodnie z którym Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Przepis art. 45 § 2 KP pozwala wprawdzie sądowi pracy nie uwzględnić zgłoszonego w pozwie żądania przywrócenia do pracy i w jego miejsce orzec o odszkodowaniu, ale tylko wtedy, „jeżeli ustali”, że przywrócenie do pracy byłoby niemożliwe lub niecelowe.

W postanowieniu z dnia 18 listopada 2020 r. Sąd Najwyższy - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych III PK 219/19 wyjaśnił, że zwrot „jeżeli ustali” wskazuje jednoznacznie, że przyznanie pracownikowi innego roszczenia niż przez niego wybrane, jest wyjątkiem, którego dopuszczalność zależy od ustalenia, iż przywrócenie do pracy byłoby niemożliwe lub niecelowe. Znaczenie pojęcia „ustali” wymaga od sądu przeprowadzenia postępowania dowodowego w odpowiednim zakresie. Nie jest dopuszczalne formułowanie przez sąd ocen jedynie na podstawie twierdzeń stron. Gdyby bowiem ustawodawca dopuścił taką możliwość, zamiast zwrotu "jeżeli ustali", użyłby zwrotu "jeżeli uzna". Kryteriów oceny niemożliwości lub niecelowości uwzględnienia żądania pracownika w zakresie przywrócenia do pracy sąd pracy powinien zatem poszukiwać przede wszystkim w ustaleniach faktycznych, tylko bowiem odwołanie się do ocen powiązanych ściśle z podłożem faktycznym sprawy może stworzyć przeciwwagę dla przedstawionych w pozwie przesłanek zasadności żądania powrotu na dotychczas zajmowane stanowisko pracy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 17 maja 2016 r., I PK 132/15). Co więcej, w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 r., III PK 69/09 wyrażono pogląd, że ustalenie, iż uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach jest niemożliwe lub niecelowe, następuje zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, a sąd nie ma obowiązku prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego z urzędu. Do sądu pracy należy natomiast ocena, czy w konkretnej sprawie spełnione są przesłanki zastosowania art. 45 § 2 KP.

Ciężar wykazania, iż żądanie przywrócenia do pracy powoda na poprzednich warunkach jest niemożliwe lub niecelowe, zgodnie z art. 6 k.c. , spoczywał na stronie pozwanej. Pozwana nie zgłosiła na powyższą okoliczność żadnych wniosków dowodowych, uznając, że fakt likwidacji zajmowanego przez powoda stanowiska, który był przyczyną wypowiedzenia mu umowy o pracę, jest wystarczający do tego, by Sąd Rejonowy uznał, że uwzględnienie żądania przywrócenia do pracy jest niemożliwe lub niecelowe. Stanowisko strony pozwanej jest błędne. Sama likwidacja stanowiska pracy nie jest równoznaczna z niemożliwością lub niecelowością przywrócenia pracownika do pracy, jak chce pozwany. W wyroku z dnia 14 maja 1999 r. w sprawie I PKN 57/99 Sąd Najwyższy stwierdził, że za uznaniem niecelowości przywrócenia do pracy (art. 45 § 2 KP) przemawia likwidacja stanowisk pracy i brak środków finansowych na utrzymanie dotychczasowego zatrudnienia. To, że stanowisko pracy powoda uległo likwidacji – bez dodatkowych ustaleń - nie jest zatem wystarczające do uznania, że przywrócenie do pracy powoda jest niecelowe.

Świadczy o tym choćby okoliczność, że dla pracownicy I. M., która w chwili wypowiedzenia powodowi umowy o pracę, była zatrudniona u pozwanego na analogicznym jak powód stanowisku pracy (kierownik grupy (...) w dziale (...)) i której stanowisko pracy również uległo likwidacji, pozwany znalazł inne stanowisko pracy (od 1 października 2016 roku zajmuje stanowisko menadżera zespołu (...)) i jest nadal pracownikiem pozwanej Spółki. Nie ma znaczenia, że zajmowane przez I. M. stanowisko nie jest odpowiednikiem istniejącego w przeszłości stanowiska kierownika grupy (...) w dziale (...). Istotne jest to, że pozwana Spółka miała i ma możliwość kontynuowania stosunku pracy z pracownicą pomimo likwidacji jej stanowiska pracy, które było takie samo jak stanowisko powoda. Oznacza to, że w komórkach organizacyjnych pozwanego po reorganizacji występują stanowiska kierownicze o takim samym zakresie przedmiotowym działalności jak zlikwidowane stanowisko kierownika grupy (...) w dziale (...), które zajmował powód. Takie zjawisko jest regułą w przypadku takich pracodawców jak pozwany, prowadzących działalność w skali ogólnokrajowej. Przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach w przypadku takich pracodawców nie oznacza zatem dopuszczenia do pracy na tym samym stanowisku, ale do wykonywania pracy o takim samym zakresie przedmiotowym. Nazwa stanowiska pracy w tym przypadku nie ma znaczenia, liczy się zakres obowiązków.

Pozwana nie wykazała, pomimo spoczywającego na niej ciężaru dowodu, aby zachodziły jakiejkolwiek okoliczności, które czyniłyby przywrócenie powoda do pracy niecelowym. Bierność strony pozwanej w zakresie inicjatywy dowodowej, legła u podstaw uwzględnienia przez Sąd Rejonowy żądania powoda przywrócenia do pracy. Zwłaszcza, że powód podtrzymał swoje roszczenie także na etapie postępowania apelacyjnego. Obowiązkiem Sądu nie jest bowiem ustalanie z urzędu, że przywrócenie do pracy powoda jest niemożliwe lub niecelowe. (...) dowodowa należy do stron, a nie do Sądu. Nie przedstawienie przez stronę pozwaną żadnych dowodów na to, że dokonane u pozwanej zmiany organizacyjne oraz definitywna likwidacja stanowiska pracy powoda czynią niemożliwym lub niecelowym przywrócenie powoda do pracy, uniemożliwiło Sądowi Rejonowemu dokonanie w uzasadnieniu ustaleń tej kwestii. Nie jest to w żadnym wypadku mankament uzasadnienia, naruszający treść art. 328 § 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia apelacji, jak imputuje skarżący.

Naruszenie przepisu określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu, może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy tylko w wyjątkowych sytuacjach, do których zaliczyć można takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 stycznia 2013 r., w sprawie sygn. akt I ACa 1075/12). Taka sytuacja nie miała miejsca w przedmiotowej sprawie. Tok wywodu Sądu I instancji, który doprowadził do wydania zaskarżonego wyroku jest czytelny i możliwy do oceny, sprowadza się do stwierdzenia, że strona pozwana nie przedstawiła dowodów, które pozwoliłyby uznać, że żądanie przywrócenia do pracy powoda jest niemożliwe lub niecelowe.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

.

.